بسیاری افراد تصور می‌کنند شغل برنامه نویس و توسعه دهنده یکی هستند، اما باید بدانید این دو شغل متفاوت هستند و البته که یک توسعه دهنده یک برنامه نویس نیز هست، ولی یک برنامه نویس قطعاً نمی‌تواند توسعه دهنده باشد.
یک برنامه نویس می‌تواند از کد سایرین استفاده و کد سایرین را مطالعه و ویرایش کند، اما لزوماً توانایی هندل کردن سایر بخش‌های پروژه را ندارد، زیرا مدیریت و طراحی دیتابیس جزو حیطه کاری برنامه نویس نیست. در ادامه با این دو شغل و وظایف هریک از آنها بیشتر آشنا خواهید شد.
برنامه نویس (Programmer)
کسی که به عنوان برنامه نویس مشغول به کار است، حداقل به یک زبان برنامه نویسی تسلط داردT ساختارهای برنامه نویسی را می‌شناسد و کدهای برنامه‌های نرم افزاری را می‌نویسد.
البته برنامه نویسی زیرشاخه‌های متعددی همچون برنامه نویسی وب، برنامه نویسی گوشی‌های هوشمند، برنامه نویسی دسکتاپ و... دارد.
در واقع برنامه نویس کامپیوتر، تمام آن چیزی را که از طریق کامپیوتر می‌توان دید _از بازی‌های کامپیوتری گرفته تا سیستم عامل‌هایی مثل ویندوز و برنامه‌هایی مثل Office و محصولات نرم افزاری کامپیوتر را تولید می‌کند.
دانش و مهارت مورد نیاز برای برنامه نویسی
تفکر تحلیلی :
به منظور درک کامل نتایج کدهای نوشته شده و تداعی نرم افزار مورد نظر
تمرکز بالا :
به منظور جلوگیری از خطا و اشتباه در تولید کدهای جدید و حفظ یکپارچگی در کدهای تولید شده
دقت و توجه به جزئیات :
به منظور جلوگیری از خطا و اشتباه
توان حل مساله :
زیرا در بسیاری از موارد کد نویسی کامپیوتر دارای پیچیدگی‌های زیادی است و برنامه نویس باید قدرت تصمیم‌گیری و حل مسأله را داشته باشد.
ابتکار و خلاقیت :
زیرا یک برنامه نویس در صورتی می‌تواند به موفقیت برسد و برنامه‌ای که نوشته خریدار داشته باشد که از خلاقیت و ابتکار در تولید آن استفاده کند و نرم افزاری تولید کند که دارای ویژگی های جدید بوده و نیاز کاربران را در حوزه مورد نظر به خوبی مرتفع نماید.
توانایی کار تیمی :
زیرا در برخی از پروژه‌ها کار برنامه نویسی به صورت تیمی انجام می‌شود و برنامه نویس باید توانایی و مهارت کار تیمی را داشته باشد.
وظایف برنامه نویس
- نوشتن برنامه های کامپیوتر در زبان‌های مختلف مانند c++ و Java مطابق با نظر طراح (در پروژه‌های گروهی) یا کارفرما و مشتری (در پروژه‌های فردی)
- به روزرسانی و توسعه برنامه‌های موجود با توجه به نیاز کارفرما یا نیاز بازار
- تست و اشکال زدایی برنامه‌های تولید شده
- استفاده از کتابخانه کدها برای سهولت در نوشتن برنامه‌ها
- بررسی مداوم فنآوری‌های جدید در حوزه برنامه نویسی و استفاده از آخرین تکنیک‌ها برای نوشتن کدها و برنامه‌های جدید
- تهیه برنامه‌های لازم به منظور اخذ گزارشات از عملکرد سیستم‌ها و بررسی مستمر برای ارتقاء کارآیی آنها
- همکاری با طراحان، تحلیلگران، کارشناسان شبکه و بانک‌های اطلاعاتی به منظور ایجاد تسهیلات لازم در بکارگیری سیستم‌های مورد نظر
- همکاری با گرافیست‌ها و طراحان گرافیکی برای زیباتر شدن ظاهر نرم افزار تولیدی
توسعه دهنده (Developer)
توسعه دهنده قبل از هر چیز، یک برنامه نویس خوب است، یعنی توانایی این را دارد که کدهای توسعه محور بزند.
یک توسعه دهنده توانایی آزمون و بررسی، ویرایش و دیباگ برنامه ارتباط با کاربر، دریافت بازخورد پشتیبانی، خطایابی و طراحی بخش‌های مختلف برنامه مثل پایگاه داده را دارد و حداقل به چند زبان برنامه‌نویسی تسلط دارد.
در هر صورت اگر عاشق کامپیوتر هستید و از ساخت و طراحی لذت می‌برید، این شغل مناسب شماست.
دانش و مهارت مورد نیاز توسعه دهنده
- دانش مناسب در حوزه نرم افزار و زبان‌های برنامه نویسی و تا حدی هم سخت افزار
- توانایی تحلیل و پیاده‌سازی مدل‌ها و الگوریتم‌های پیچیده
- رویکرد خلاقانه در حل مساله
- مهارت ارتباطی خوب و توجه به مشتری برای آن دسته از متخصصینی که با مشتری و سایر ذینفعان ارتباط دارند
- توانایی کار با افراد مختلف در هر سطحی ( شامل کارکنان فنی و غیر فنی) و در مجموع توانایی انجام کارهای گروهی
- توانایی مدیریت پروژه برای آن دسته از توسعه دهندگانی که همزمان مسئولیت اجرای پروژه را نیز برعهده دارند
- توانایی تحمل فشار کاری و انجام به موقع پروژه‌ها
- توانایی درک و تشخیص درست نیازهای مشتریان به منظور اعمال آنها در نرم افزار
وظایف توسعه دهنده نرم افزار
- تحلیل نیازهای کاربران و سپس طراحی، تست و توسعه نرم افزار برای رفع آنها
- ارائه نسخه‌های به روز شده نرم افزار برای سیستم‌ها و برنامه‌های موجود مشتریان
- طراحی اجزای برنامه‌های کاربردی و پایه‌ای و برنامه ریزی برای کارکرد صحیح آنها
- ایجاد فلوچارت‌ها و مدل‌های کمک کننده به برنامه‌نویسان در کدنویسی
- اطمینان از عملکرد صحیح نرم افزار از طریق کنترل و تست آن
- مستندسازی فرایند تولید نرم افزار به عنوان یک منبع جهت نگهداری و بروزرسانی در آینده
- همکاری با سایر متخصصان کامپیوتر برای ایجاد نرم افزار مطلوب
تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل برنامه نویس و توسعه دهنده
توسعه دهنده یا تحلیل‌گر و طراح نرم افزار، معمولا دارای یکی از مدارک تحصیلی زیر است:
- کارشناسی علوم کامپیوتر، مهندسی نرم افزار، مهندسی فناوری اطلاعات
- کارشناسی ارشد در یکی از گرایش‌های مهندسی کامپیوتر و مهندسی فناوری اطلاعات
از آنجاکه داشتن تجربه در هر کاری بسیار مهم است، برای ورود به مشاغل برنامه نویسی و توسعه دهندگی نیز باید مهارت‌های مرتبط با این کار را داشته باشید.
برای مثال شما به عنوان توسعه دهنده، اگر در حال توسعه یک برنامه کاربردی مبتنی بر تلفن همراه هستید، باید با روانشناسی کاربران تلفن همراه آشنا باشید و یا اگر مشغول تهیه یک برنامه حسابداری می‌باشید، باید تا حدی با مسائل مالی و حسابداری نیز آشنا باشید.
هرچه تسلط برنامه نویس و توسعه دهنده در موضوع تخصصی پروژه‌ای که در آن مشغول به کار است، بیشتر باشد، وابستگی وی به سایر متخصصان کاهش یافته و به درک و فهم او از پروژه نیز کمک می‌کند و بدین ترتیب موفقیت پروژه تضمین خواهد شد.
درآمد شغل برنامه نویس کامپیوتر و توسعه دهنده
شغل برنامه نویسی و توسعه دهنده، یکی از پردرآمدترین شغل‌ها در جهان است که البته میزان درآمد هر شغل با توجه به موقعیت و سطح تجربه فرد می‌تواند متغیر باشد.
در کنار میزان سابقه کار که یکی از عوامل موثر و مهم در افزایش درآمد در هر شغلی است، مواردی همچون میزان تحصیلات، نوع شرکت و پروژه‌هایی که فرد در آن شرکت می‌کند، جایگاه شغلی و موقعیت کاری نیز بر درآمد، تاثیرگذار هستند.
برنامه نویسان و دولوپرها، معمولاً کارهای خود را به یک مدیر پروژه گزارش می‌دهند و روی پروژه‌های متنوعی کار می‌کنند. این پروژه ممکن است شامل کدنویسی یک برنامه کاملاً جدید ، بروزرسانی یک برنامه قدیمی برای کار با استانداردهای مدرن یا مواردی از این دست باشد.
همچنین حقوق و میزان درآمد برنامه نویس و توسعه دهنده، به شرکتی که برای آن کار می‌کند که خصوصی باشد یا دولتی و موقعیت مکانی او که تهران، شهرستان و یا کشورهای دیگر باشد، بستگی دارد.
برآورد می‌شود که در آمد افراد با تجربه بالا در این مشاغل به طور میانگین بین ۶۰،۰۰۰ تا ۷۵،۰۰۰ دلار در سال باشد.
