استخدام اثربخش چیست؟ چه اهمیتی برای سازمان‌ها دارد؟

سرمایه‌های انسانی یقیناً از مهم‌ترین سرمایه‌های درون یک شرکت به شمار می‌روند. به شکلی که اگر از یک مدیر بپرسید سرمایه‌های شما چیست؟ احتمال اینکه نامی از سرمایه‌های انسانی نبرد؛ بسیار کم است. از این رو وظیفه مدیر منابع انسانی بسیار سنگین است.
استخدام یکی از مهم‌ترین وظایف بخش منابع انسانی هر سازمانی به شمار می‌رود و استخدام اثربخش، فرآیندی کامل اما طولانی است. شاید باور نکنید، اما هزینه استخدام یک فرد نامناسب معادل ۲۴ برابر حقوق و مزایای سالیانه او است! در اینجاست که استخدام اثربخش یا اثربخشی استخدام، اهمیت پیدا می‌کند.

اهمیت استخدام اثربخش 

به عقیده "پیتر دراکر" هیچ سازمانی نمی‌تواند کاری را بیش از توان کارکنانش انجام دهد. این بدان معنی است که اگر فردی شایسته برای سازمان انتخاب شود؛ می‌تواند در پیشبرد اهداف و استراتژی‌های سازمان نقش کلیدی داشته باشد.

اصلی‌ترین ویژگی که کارکنان شما باید داشته باشند، بعدها به عنوان نمادی از برند سازمانی شما به حساب می‌آید. یعنی اگر کارمندان خلاق داشته باشید؛ سازمان شما را به خلاقیت خواهند شناخت. اگر کارمندان‌تان منظم باشند؛ سازمان شما را به نظم خواهند شناخت. اما وای به زمانی که کارکنان شما را تنبل بشمارند! در این صورت تمام کسب‌وکارتان از میان خواهد رفت. هیچ‌کس دوست ندارد کاری را به عهده کسی بگذارد که تنبل است! بنابراین سازمان و مدیران آن‌ها تمایل دارند افرادی را انتخاب کنند که با فرهنگ سازمانی سازگاری داشته باشند.

تا به حال سازمانی را دیده‌‌اید که علی‌رغم تلاش و آموزش بسیار در جهت توانمندسازی و یادگیری سازمانی، نتوانسته باشد به اهداف خود برسد؟ یکی از اصلی‌ترین دلایل این اتفاق، انتخاب افرادی است که به فرهنگ سازمان اهمیت نمی‌دهند. این افراد حتی ممکن است خود از مدیران اصلی سازمان باشند! در هر حال بهتر است نیروهایی انتخاب و استخدام کنید که با فرهنگ، اصول، ارزش‌­ها و دانش مورد نیاز سازمان شما هماهنگی داشته باشند. در این بین فرآیند جذب و استخدام منابع انسانی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

جذب سریع‌تر؛ عملکرد بهتر

بسیاری از سازمان‌ها معتقدند اگر به سرعت به نیروی کار برسند؛ از دیگران جلوتر خواهند بود. این حرف کاملاً درست است! بهتر است حقوق و دستمزد، مزایا و شرایطی را فراهم کنید که افرادی که سطح بالاتری دارند با شما همکاری کنند. استخدام سریع‌تر نیازمند امتیاز بهتر شرکت نیز هست. یعنی در دید کاربران شما باید اولین و بهترین باشید!

استخدام سریع‌تر بازدهی و عملکرد شرکت را بهبود می‌دهد. اعتماد به نفس مدیران را افزایش داده و موجب کاهش هزینه‌ها نیز می‌شود. روند استخدام مهم‌ترین بخش استخدام به شمار می‌رود. هرچه افراد سریع‌تر تایید شوند؛ سریع‌تر می‌توانند کار خود را شروع کنند. هم‌چنین چرخه‌های کوتاه‌تر استخدام می‌تواند افراد با سطح بالاتر را جذب کنند. علاقه و اعتماد به نفس کارجویان نیز به شکل باور نکردنی افزایش می‌یابد.

جذب سریع‌تر منابع انسانی می‌تواند کارایی نیروها را نیز بهبود بخشد. هر چقدر که سریع‌تر این کار انجام شود؛ بخش نیروی انسانی بار کمتری به دوش خواهد کشید. بنابراین زمان بیشتری را می‌تواند به بخش آموزش پس از استخدام اختصاص دهد.
فرآیند استخدام سریع‌تر می‌تواند کارآمد‌ باشد، اگر رکن‌های اصلی استخدام به درستی رعایت شوند. این چهار رکن به مثلث استخدام نیز شهرت دارند. استفاده از آن‌ها می‌تواند یکی از بهترین مزیت‌های رقابتی استخدام شما باشد!

ارکان اصلی استخدام اثربخش

1. شایستگی‌ها

فهرستی از مهارت‌هایی است که سازمان به آن‌ها نیاز دارد. برای کدام بخش و با چه دانشی به نیرو نیاز دارید؟ وی باید چه ویژگی‌های فردی داشته باشد؟ آیا همکار خاصی دارد؟ تمام این سوالات باید در این بخش پاسخ داده شوند. به طور کلی هر قابلیت و شایستگی که برای شغل در نظر دارید باید در این بخش ذکر شود.

منظور از قابلیت یا شایستگی منابع انسانی؛ خصوصیات پایه فرد است. این خصوصیات به او این قدرت را می‌دهند که در نقش تعریف شده، عملکرد برجسته یا نسبتاً خوبی داشته باشد. بسیار مهم است که پیش از استخدام مدلی از چنین فردی ترسیم کنید. دقت داشته باشید که از راه تجزیه و تحلیل شغل می‌توانید به این مهم دست یابید.

یکی از مشکلاتی که اغلب کارفرمایان در مسیر استخدام اثربخش با آن دست و پنجه نرم می‌کنند؛ ناشی از عدم شناخت فرصت شغلی است. شما باید بدانید فرصت شغلی دارای چه ویژگی‌ها، اهداف و شایستگی‌هایی است. در این صورت است که می‌توانید فردی را پیدا کنید که مناسب آن شغل باشد. چنین فردی را از راه‌های متفاوتی می‌توان یافت. یکی از این راه‌ها استفاده از ابزارهای استخدام است. این ابزارها باید به شکل اصولی و تخصصی برسی و انتخاب شوند.

2. ابزارها و آزمون‌ها

انتخاب ابزارها بخش مهمی از فرآیند استخدام است. این کار باید براساس شایستگی مورد نیاز انجام گیرد. ابزار باید طوری باشد که بتواند بسته به نیاز شما شایستگی‌های کارجویان را ارزیابی و با دقت بسنجد.
اعتبار این ابزارها نیز بسیار مهم است. کارجویان باید به سهولت به آن‌ها دسترسی پیدا کنند. به نوعی می‌توان گفت ابزارهای انتخاب فرآیند استخدام اثربخش نیز باید خود اثربخش و مفید باشند. پس بهتر است قبل از شروع فرآیند استخدام، ابزارها را برسی و بهترین آن‌ها را انتخاب کنید.

سوالاتی که در ابزارها قرار می‌گیرد نیز بسیار مهم هستند. دسته‌‌ای از این سوالات باید به ویژگی‌ها دانشی موردنیاز و دسته‌‌ای دیگر باید به ویژگی‌های فردی مورد نیاز بپردازد. همچنین بهتر است بخشی را به ویژگی‌های کار تیمی بسپارید. در این بخش مهارت‌های کار تیمی افراد را مورد بررسی قرار دهید.

3. تیم ارزیابی

یکی از اصلی‌ترین اعضای این تیم فردی است که به مصاحبه با کارجویان می‌پردازد. او باید به خوبی از شغل و فرآیند آن اطلاع داشته باشد. همچنین طوری رفتار کند که بهترین افراد بخواهند با وی کار کنند. یعنی بهتر است روابط عمومی خوبی داشته باشد.
دیگر اعضای تیم ارزیابی نیز لازم است به شکل مرتب و در تمام فرآیند انتخاب کارجویان همانند صافی عمل کرده و نیروی خوب را از نیرویی که نیازی به آن نیست جدا کنند. بهتر است یکی از این اعضا جزء همان تیمی باشد که با کارجو همکاری خواهد کرد.

دقت داشته باشید تمام این سه رکن اصلی با یکدیگر در تعامل کامل هستند. به این معنی که خشت اول گر نهد معمار کج، تا ثریا می‌رود دیوار کج، اما فرآیند استخدام اثربخش در اینجا به پایان نمی‌رسد.
شما هیچ کس را نخواهید یافت که از همان ابتدا تمام ویژگی‌های موردنیاز شما را داشته باشد؛ با حقوق شما نیز سازگار باشد. بنابراین بهتر است به فرآیند استخدام اثربخش بعد از استخدام نیز توجه ویژه‌‌ای داشته باشید.

فرآیند استخدام اثربخش بعد از استخدام

آموزش سازمانی بخش مهمی از فرآیند داشتن یک نیروی کارِ کارآمد است. بنابراین توصیه می‌شود سازمان‌ها بعد از انجام استخدام و پالایش افراد، در طی فرآیند کار، به آنان آموزش‌هایی هم ارائه دهند. بسیار مهم است که این آموزش‌ها کاربردی و موثر باشند. بعد از استخدام نیز لازم است فرد تماماً مورد ارزیابی قرار گیرد.
بدان معنی که ارزیابی مهارت‌های او می‌تواند به فرآیند آموزش سازمانی و کار او کمک شایانی بکند. توجه داشته باشید پالایش افراد باید در کنار پالایش سازمانی قرار گیرد. یعنی اگر مشکلی در فردی مشاهده کردید؛ به دنبال دلیل درون سازمان باشید. اگر مشکل مختص خود فرد بود؛ بازهم باید به دنبال مشکل درون بخش استخدام بگردید.

فراموش نکنید که برند سازمانی شما وابسته به کارمندان شماست. بنابراین پالایش و ارزیابی مهم‌ترین بخش هر استخدامی به شمار می‌رود. از این روست که سازمان‌ها افرادی را به عنوان هِد هانتر (Headhunter) استخدام می‌کنند.
هِد هانتر‌ها وظیفه دارند بهترین نیروهای درون بازار را شناسایی و آنان را به سمت شرکت بکشانند. حال تصور کنید نیرویی که آموزش دیده و استخدام شماست؛ توسط یکی از این افراد شکار شده و به سمت رقیبتان برود! چه حالی خواهید داشت؟
فرآیند استخدام اثربخش تنها جذب نیرو را شامل نمی‌شود. بلکه به معنی این است که بهترین نیرو را در کمترین زمان ممکن انتخاب و ازآن خود کنید. این کار نیز نیازمند زمان و تجربه کافی در امر استخدام است. یک استخدام اثربخش می‌تواند شما را بهترین آینده را در سازمان شما رقم بزند! البته اگر بتوانید در کنار استخدام، نیروهای جذب شده خود را نیز حفظ کنید.

با انتخابی شایسته؛ استخدام اثربخش را تجربه کنید.!

در چند سال اخیر با افزایش علاقه‌مندان به تحصیل، خروجی دانشگاه‌ها چندین برابر شد، که در این بین سرمایه‌های انسانی زیادی وجود دارد که شایستگی یک شغل خوب را دارند. اینجاست که یک کارفرمای خوب، باید آنها را به درستی شناسایی و ارزیابی کند و در صورت تأیید شایستگی‌ها، فرصت را در اختیارشان بگذارد. از این رو، با توجه به اینکه این روزها مسأله استخدام اثربخش، تنها دغدغه کارفرما نیست و کارجو نیز درگیر است.
تیم تحریریه کارلیب با مقالات آموزشی در این زمینه برای موفقیت در کسب‌وکار و همینطور، رشد و توسعه فردی، کمک می‌کند. در ضمن کارلیب، به عنوان یک پلتفرم کاریابی، می‌تواند در این مسیر هم به کارفرمایان و هم کارجویان، برای تجربه یک استخدام اثربخشِ خوب همراه شما باشد. کافی است به آدرس karlib.com مراجعه کنید.