چگونه استعداد خود را کشف کنیم؟

چگونه استعداد خود را کشف کنیم، سوالی است که بسیاری از افراد برای موفقیت در زندگی شخصی یا کاری خود به دنبال پاسخ آن هستند و می‌خواهند به هر نحوی که شده به استعداد یا استعدادهای خود پی‌ببرند. ولی باید گفت که افراد استعداد را با خلاقیت و یا حتی هوش و مهارت نیز اشتباه می‌گیرند و نمی‌دانند استعداد چیست؟! در مقابل برخی افراد نیز در زمینه‌ای استعداد دارند و به آن آگاه نیستند و یا حتی فکر می‌کنند در کاری استعداد دارند ولی شکست‌های پی در پی نشان از چیز دیگری دارد.
حتما با خود می‌گویید چه آشفته بازاری شد.!! حالا برای اینکه از این آشفته بازار استعدادها نجات پیدا کنید و قضیه برای شما مشخص شود، بگذارید داستانی برای‌تان تعریف کنم تا در ادامه باهم معنای استعداد رو بررسی و پاسخی به سوال چگونه استعداد خود را کشف کنیم را نیز پیدا کنیم. تا انتها همراه ما باشید…

کشف استعداد و پرورش آن

از همون دوران کودکی زمانی که تنها شش سال داشتم فهمیدم که علاقه زیادی به فوتبال دارم. وقتی تلویزیون بازی تیم مورد علاقمو پخش می‌کرد دیگه هیچی نمیتونست منو از پای تلویزیون بلند کنه. هرچی که جلوتر می‌رفتم علاقم به فوتبال بیشتر و بیشتر می‌شد و اطرافیان تعجب می‌کردن که یه بچه تو این سن و سال اسم دفاع چپ فلان تیم ایتالیایی رو از کجا می‌دونه!. البته این علاقه فقط به تماشای فوتبال و طرفداری محدود نمی‌شد و اگه منو ول می‌کردن صبح تا شب تو کوچه خودمو با توپ مشغول می‌کردم. تو مدرسه هم همه دوست داشتن تو تیمی بازی کنن که من سرگروهش بودم.

یادمه همیشه مربی ازم تعریف می‌کرد و می‌گفت تو اگه فوتبال رو جدی بگیری یه چیزی میشی. دوستامم همیشه همچین چیزایی بهم می‌گفتن که تو میتونی فوتبالیست بزرگی بشی. فوتبال شده بود همه زندگیم به شکلی که فکر می‌کردم اگه همین الان فوتبال از صحنه روزگار حذف بشه دیگه هیچ علاقه‌ای به ادامه زندگی ندارم!.
هیچ شبی نبود که بدون رویای بازی کردن به عنوان یه فوتبالیست حرفه‌ای تو تیم مورد علاقم خوابم ببره. برعکسِ همه که فکر می‌کردن می‌تونم فوتبالیست حرفه‌ای بشم، خونوادم فوتبال رو بیشتر یه تفریح برام می‌دیدن که تابستونا می‌تونم برم سراغش اما بقیه ایام سال فقط درس و درس!

اون موقع تو شهر ما تیم حرفه‌ای فوتبال تو سطوح بالای کشوری نبود و فانتزی من این بود که یه روز یه جا یه استعدادیاب فوتبال منو میبینه و بهم میگه پسر تو خیلی استعداد داری و منو می‌بره یه تیم فوتبال حرفه‌ای.! بله درست حدس زدین! این موضوع هیچ وقت اتفاق نیفتاد و مسیر زندگی من به کلی تغییر کرد. الان که نزدیک به سی سالمه بزرگ‌ترین حسرتم اینه که ای‌کاش استعدادمو جدی گرفته بودم و می‌رفتم سمت چیزی که با تمام وجود ازش لذت می‌بردم، اما افسوس که فقط یک بار زندگی می‌کنیم.

هدفم از گفتن این داستان این بود که بگم کشف استعدادها تا چه حد می‌تونه تو زندگی آدم‌ها تاثیرگذار باشه و زندگی شخصی و شغلی بهتری رو براشون رقم بزنه. وقتی تو حوزه‌ای فعالیت می‌کنین که توش استعداد دارین قطعا پیشرفت شما بیشتر از سایرین خواهد بود و از کار خودتون لذت می‌برین که این یعنی بهترین حالت زندگی.! البته فقط کشف استعداد کافی نیست بلکه باید استعدادتون رو جدی بگیرین و اون رو پرورش بدین تا بعدها مثل من حسرت نخورین!

کشف استعداد هرچی که زودتر اتفاق بیفته به همون میزان تو رشد و تعالی آدم ها تاثیر بیشتری داره. بذارین یه نابغه رو براتون مثال بزنم؛ ولفگانگ آمادئوس موتزارت! تا حالا می‌دونستین که این نابغه موسیقی دنیا تو 5 سالگی شروع به آهنگسازی کرد و شهرتش تو کل اروپا پیچید؟
شاید باور نکنین اما موتزارت اولین سمفونی خودش رو تو هفت سالگی و اولین اپرای کامل خودش رو تو 12 سالگی نوشت که واقعا حیرت انگیزه! ضمن این که تو همین سن یکی از بهترین نوازندگان ویولون و پیانو در اروپا بود.

یکی از شانس‌های موتزارت این بود که تو کشور اتریش به دنیا اومد. اتریش مهد موسیقی اروپا بود و هست و به همین دلیل خیلی از اتریشی‌ها از دوران کودکی با موسیقی آشنا میشن. علاوه‌بر این، پدر موتزارت هم بعد از دیدن استعداد پسرش کار و زندگی رو تعطیل کرد و همه تلاشش رو کرد تا موتزارت بتونه پیشرفت کنه و به موزیسین بزرگی تبدیل بشه.

فکر می‌کنین اگه موتزارت به جای 5 سالگی از 25 سالگی آهنگسازی رو شروع می‌کرد بازم تا این حد موفق و معروف می‌شد؟ به نظر من که خیلی بعیده! تا اینجا فهمیدیم که کشف استعدادهای خودمون چرا تا این حد اهمیت داره و اینکه وقتی استعداد خودمون رو شناختیم باید کاملا اون رو جدی بگیریم و با تلاش و پشتکار زیاد استعدادمون رو به بهترین شکل پرورش بدیم.
اما نکته مهم‌تر اینه که اصلا از کجا بفهمیم تو چه چیزهایی استعداد داریم. خیلی از آدم‌ها از دنیا میرن اما به جواب این سوال نمیرسن. این یعنی اون آدم‌ها تو هیچ زمینه‌ای استعداد نداشتن؟ قطعا این طور نیست و همه ما تو یه سری چیزا استعداد داریم و فقط باید بتونیم اون‌ها رو کشف کنیم. بریم ببینیم چطور میشه استعداد خودمون رو کشف کنیم.

روش‌های کشف استعداد؛

همونطور که گفته شد بهتره فرآیند استعدادیابی از دوران کودکی انجام بشه اما معنیش این نیست که اگه تو دوران کودکی چنین اتفاقی نیفته دیگه موضوع کشف استعداد بی‌معنی میشه. به هیچ وجه! شما تو هر سن و سالی که باشین می‌تونین استعداد خودتون رو کشف کنین و بعد با پرورش دادن اون تبدیل به آدم موفقی تو زندگی خودتون بشین. به قول معروف ماهی رو هر وقت از آب بگیری تازس! برای اینکه بتونین استعدادهای خودتون رو بشناسین روش‌های مختلفی وجود داره که تو این مطلب به بررسی بهترین اون‌ها می‌پردازیم.

از انجام دادن چه کارهایی لذت می‌برید؟

برای چند لحظه به این فکر کنید که از انجام دادن چه کارهایی لذت می‌برید. تو زندگی همه ما کارهایی هست که وقتی در حال انجام دادن اونا هستیم ازش لذت می‌بریم و حتی بعضی وقتا گذر زمان رو حس نمی‌کنیم. این کار ممکنه کشیدن یه نقاشی باشه یا انجام یه ورزش خاص باشه یا رسیدگی به گل و گیاه یا هر چیز دیگه‌ای که فکرشو بکنین.
برای اینکه بتونین فعالیت‌های مورد علاقه خودتون رو پیدا کنین میتونین به کودکی و خاطرات گذشته رجوع کنین و ببینین در گذشته انجام چه کارهایی شما رو به وجد میاورده اما الان به دلایل مختلف مثل کمبود وقت فرصت انجام اونارو ندارین.

در روانشناسی اصطلاحی داریم به نام فلو flow که به معنی غرق شدن در کار هست. اگه شما موقع انجام دادن یه فعالیت خاص کاملا در اون غرق بشین به طوری که متوجه گذر زمان نباشین و ساعت‌های زیادی رو مشغول اون کار باشین در واقع میزان بالایی از فلو رو توی اون کار تجربه می‌کنین.
داشتن فلوی بالا تو یه کار میتونه نشون دهنده استعداد ذاتی شما در اون کار باشه. پس همین الان از خودتون بپرسین اگه زمان آزاد زیادی داشتم مشغول انجام دادن چه کاری می‌شدم.

در انجام دادن چه کارهایی مهارت بالایی دارید؟

این دومین سوال کلیدی هستش که باید از خودتون بپرسین. همه ما تو انجام دادن یه سری کارها بهتر از بقیه آدم‌ها عمل می‌کنیم که این نشون میده تو اون کارها استعداد ویژه‌ای داریم. معمولا از انجام دادن این کارها لذت هم می‌بریم اما ممکن هم هست پرداختن به چنین کارهایی برامون لذت بخش نباشه. اینجا دیگه علاقه خیلی مطرح نیست بلکه مهارت و توانمندی شما تو انجام یه کار هست که اهمیت بالایی‌داره.

برای اینکه بفهمیم تو انجام دادن یه کاری توانمند هستیم یا نه طبیعتا باید حداقل یک بار اون کار رو تجربه کرده باشیم. مثلا ممکنه انجام یه کار برای شما خیلی راحت باشه و از نظر شما اون کار کاملا پیش پا افتاده محسوب شه اما همین کاری که از نظر شما ساده هست برای خیلی از آدم‌های دیگه کار سخت و پیچیده‌ای به حساب میاد. خب این یعنی شما توی اون کار یه استعداد درونی دارین و در نتیجه خیلی راحت‌تر از بقیه انجامش میدین. برای پیدا کردن مهارت‌های خودتون میتونین دوران مدرسه رو هم مرور کنین.
مثلا شاید انشاهای قشنگی مینوشتین یا تو درس حرفه و فن همیشه بهترین نمره هارو میگرفتین. اینا همشون میتونن نشونه‌هایی از مهارت بالای شما تو زمینه‌های خاص باشن. پس راحت از کنارشون نگذرین.

از دیگران کمک بگیرید؛

بعضی وقتا پیش میاد که خودمون متوجه توانایی و مهارت خاصمون نیستیم و همه چی به نظرمون عادی میاد. اما دوستان، همکاران و افرادی که باهاشون در ارتباط هستیم متوجه میشن که شما تو یه زمینه خاص از مهارت و ظرفیت بالایی برخوردار هستین و حتی ممکنه بابت این مهارت، تو ذهن خودشون شما رو تحسین کنن.
پس بهتره از آدم‌هایی که میدونین حسن نیت دارن در مورد خودتون و مهارت‌هاتون سوال کنید و بعد جواب‌های اون‌ها رو بذارین کنار هم تا در مورد استعدادهاتون به یه نتیجه‌ای برسین.

"معمولا افراد اطراف شما زودتر از خودتون استعداد و مهارت‌های شما رو می‌بینن پس تعریف و تمجید دیگران رو جدی بگیرین و بهش فکر کنین" یادم میاد چند سال پیش همکاری داشتم که توی توضیح دادن مسائل توانایی خیلی بالایی داشت و انقدر خوب یک موضوع رو توضیح میداد که حتی اگه یه سنگ بی‌جون رو هم میذاشتین جلوش میتونست موضوع رو بهش تفهیم کنه!

من و همکارای دیگه چندین بار بهش این موضوع رو گفتیم و این که میتونه یه معلم خیلی خوب باشه اما خودش خیلی این تعریف‌ها رو جدی نمی‌گرفت. ظاهرا بعدا هم آدم‌های دیگه‌ای همین موضوع رو بهش گفتن چون الان تبدیل شده به یه مدرس معروف تو زمینه تجارت و بازرگانی و درآمد خیلی خوبی هم داره. گاهی کمک گرفتن از دیگران تو این مورد میتونه باعث بشه که از وجود یه استعدادی درون خودتون باخبر بشین که قبلا حتی بهش فکر هم نکرده بودین.

از تست‌های روانشناسی کمک بگیرید؛

یکی دیگه از بهترین روش‌هایی که میتونین از طریق اون به استعدادهای درونی خودتون پی ببرین استفاده از تست‌های روانشناسی است. این تست‌ها در تمام دنیا به عنوان ابزارهای علمی مناسب برای کشف استعداد افراد شناخته میشن.

قطعا استفاده از کردن از این تست‌ها میتونه سرنخ‌هایی به شما بده که تو چه زمینه‌هایی استعداد و مهارت‌های بالاتری دارین و احتمال موفقیت شما تو کدوم حوزه‌ها بیشتره. تست‌های استعدادیابی زیادی وجود دارن که میتونین ازشون استفاده کنین. در ادامه مطلب چند مورد از متداول‌ترین تست‌های روانشناسی برای کشف استعداد رو معرفی می‌کنیم.

1. تست شخصیت شناسی مایرز بریگز:

این تست روانشناسی معروف که تحت عنوان تست «MBTI» هم شناخته میشه در شناخت جنبه‌های شخصیتی مختلف انسان کاربرد داره. انجام این تست به شما میگه که آیا آدم درونگرایی هستین یا برونگرا، شهودی هستین یا حسی، ادراکی هستین یا قضاوتی، احساسی هستین یا منطقی. به کمک این تست میتونین تیپ و ویژگی‌های شخصیتی خودتون رو بهتر بشناسین.

2. تست کشف استعداد کلیفتون:

تست کشف استعداد که به آزمون شناخت توانایی هم شهرت داره به بررسی انواع استعدادهای مختلف در وجود انسان اختصاص پیدا می‌کنه. در این تست کلیه استعدادهای انسان در قالب 34 مورد قرار گرفته و با انجام تست میتونین متوجه بشین که کدوم یکی از این استعدادها بیشتر درون شما وجود داره. این 34 استعداد شامل موارد زیر میشه:

• «Analytical» تحلیل‌گر
• «Adaptability» انعطاف‌پذیر
• «Activator» فعال‌کننده
• «Achiever» دست‌یابنده
• «Communication» ارتباط
• «Command» فرماندهی
• «Belief» ایمان
• «Arranger» قابلیت سازماندهی
• «Context» زمینه
• «Consistency» ثبات
• «Connectedness» اتصال
• «Competition» رقابت
• «Empathy» همدلی
• «Discipline» نظم
• «Developer» توسعه دهنده
• «Deliberative» دقیق و موشکاف
• «Ideation» ایده‌پردازی
• «Harmony» هماهنگی
• «Futuristic» آینده‌گرایی
• «Focus» تمرکز
• «Intellection» تفکر
• «Input» ورودی
• «Individualization» فردگرایی
• «Includer» دربرگیرندگی
• «Relator» واسطه بودن
• «Positivity» مثبت‌ اندیشی
• «Maximizer» به‌ حداکثررساننده
• «Learner» قابلیت یادگیری
• «Significant» مهم بودن
• «Self Assurance» خودباوری
• «Restorative» احیا‌کننده
• «Responsibility» مسئولیت ‌پذیری
• «WOO» دوست ‌یابی
• «Strategic» راهبردی

3. تست استعدادیابی هالند:

تست استعدادیابی هالند یکی از معروف‌ترین تست‌های روانشناسی برای کشف استعدادهای درونی محسوب میشه که توسط جان هالند طراحی شده. جان هالند اعتقاد داشت که علاقه به محیط و کار باعث میشه که کیفیت انجام اون کار بالاتر بره و نقش علاقه رو در بروز استعدادها مهم می‌دونست. از این تست بیشتر برای کشف و مدیریت استعداد شغلی استفاده میشه و با انجام اون میتونین متوجه بشین که در کدوم یک از دسته‌های زیر قرار می‌گیرین:

• واقع‌گرا
• جستجوگر
• هنری
• اجتماعی
• جسور و رقابت‌پذیر
• اصول‌گرا

4. تست استعدادیابی اوکانر:

این تست توسط جانسون اوکانر طراحی شده که زمانی یکی از کارمندان شرکت جنرال الکتریک بود. اوکانر این تست رو به درخواست مدیر اون شرکت و به منظور قراردادن کارمندان شرکت در پست‌های مختلف بر اساس توانایی‌های فردی اون‌ها طراحی کرد. انجام دادن تست اوکانر به شما میگه که کدوم یکی از استعدادهای زیر رو دارین:

• استعداد كار با انگشتان
• استعداد تجسم فضايی و درک ساختارها
• استعداد موسيقی و تشخيص صدا
• استعداد ايده پردازی
• استعداد تشخيص و تفكيک رنگ‌ها
• استعداد استدلال و تحليل
• استعداد كار كردن با اعداد
• استعداد سيلوگرام
• استعداد حافظه طراحی
• استعداد استقرايی
• استعداد آینده‌نگری
• استعداد خواندن سريع

5. تست گاردنر:

آقای گاردنر استعدادهای آدم‌ها را در 10 دسته مختلف قرار داده که اگه بتونین استعداد خودتون رو با این تست کشف کنین و مسیر زندگیتون رو در مسیر همون استعداد قرار بدین آینده خیلی خوبی رو پیش رو خواهید داشت. استعدادهای مختلف انسان بر اساس تست گاردنر شامل موارد زیر میشه:

• هوش زبانی و کلامی
• هوش منطقی و ریاضی
• هوش دیداری و فضایی
• هوش جسمی و حرکتی
• هوش درون‌فردی
• هوش برون‌فردی
• هوش هستی‌گرایی
• هوش طبیعت‌گرایی
• هوش موسیقایی
• هوش اخلاقی

سایت‌های روانشناسی مختلفی وجود دارن که این تست‌ها رو آماده کردن و میتونین به صورت آنلاین تو اون‌ها شرکت کنین و استعداد خودتون رو بشناسین.

تجربه کنید تا استعداد خود را شناسایی کنید؛

این هم یکی دیگه از روش‌های شناسایی استعدادهاست که اتفاقا خیلی موثر و مفیده. تا زمانی که کاری رو انجام نداده باشین از کجا میتونین بفهمین که واقعا تو اون کار استعداد دارین یا ندارین؟ تا جایی که شرایط بهتون اجازه میده سعی کنید کارهای مختلف و حوزه‌های گوناگون رو تجربه کنید.
بهتره از کارهایی شروع کنین که فکر می‌کنین بهشون علاقه دارین چون اینجوری زودتر در مورد استعدادهاتون به نتیجه میرسین. شرکت کردن تو کلاس‌های آموزشی هم میتونه به شما کمک کنه که بفهمین تو چه زمینه‌هایی استعداد دارین.

درپایان...

خب تو این مطلب به طور جامع بهترین روش‌های کشف استعداد رو بررسی کردیم. این نکته همیشه تو ذهنتون باشه که تو وجود همه ما یه الماس هست و اونایی موفق‌تر هستن که بتونن زودتر الماس درونشون رو کشف کنن.
البته این الماس رو باید صیقل بدین تا تبدیل به ارزشمندترین دارایی شما بشه. صیقل‌دادن الماس درونتون فقط از طریق تلاش و پشتکار شما در پرورش و به کارگیری استعدادهاتون اتفاق میفته و بس! بعد از شناخت استعدادهاتون و انتخاب یک حوزه شغلی بر اساس اون استعدادها حالا نوبت اینه که شروع به کار کنین. میپرسین از کجا شروع کنیم؟

کافیه آگهی‌های استخدامی رو بررسی کنین و رزومه خودتون رو با اعتماد به نفس برای موقعیت‌های شغلی مورد نظرتون بفرستین. سایت karlib.com این فرصت رو برای همه کارجویان مهیا کرده تا به فرصت شغلی مورد نظرشون دست پیدا کنن.