اثرات کم خوابی در محیط کار و راه‌های غلبه بر آن

همۀ افراد به خوبی می‌دانند که خواب کامل به چه میزان تاثیر مثبتی به روی سلامت جسمانی و روانی انسان دارد و همواره سعی بر این دارند که به اندازه کافی بخوابند، اما بی‌خوابی و کم خوابی نیز اثرات سو و منفی به روی سلامت جسم و روان افراد می‌گذارد.
امروز در این مقاله می‌خواهیم شما عزیزان را از عوارض کم ‌خوابی و مضرات کم خوابی آگاه کنیم و اطلاعات کافی و لازم را در اختیارتان بگذاریم. توصیه می‌کنیم که تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا راهکار مناسبی برای مقابله با کم خوابی داشته باشید‌.

اهمیت خواب شبانه و عوارض ناشی از کم خوابی

بدن هر انسانی معولا در طول شبانه روز به ۶ تا ۸ ساعت خواب کافی نیاز دارد و حتما باید بازه زمانی خواب در طول شب باشد. شاید شخصی بگوید "می‌توانم در طول روز بخوابم." باید بگوییم که خواب روز به هیچ عنوان جایگزین خواب شب نبوده و مکانیزم بدن در صورت بی‌خوابی دچار اختلال می‌شود.

کم خوابی و بی‌خوابی به مرور زمان ایمنی بدن را ضعیف کرده و عوارضی برجای می‌گذارد و حتی ممکن است در دراز مدت منجر به سرطان نیز شود. در ادامه عوارض ناشی از کم خوابی را بیان می‌کنیم. موارد زیر همگی از عوارض و اثرات منفی کم خوابی و بی‌خوابی شبانه می‌باشند.

۱. سردرد؛

از شایع‌ترین علائم و عوارض کم خوابی سردرد شدید می‌باشد و همچنین پزشکان معتقد هستند که کم خوابی و بی‌خوابی در طول شب خود دلیل بر میگرن می‌باشد و طبق آمار دقیق ۳۶ تا ۵۸ درصد افراد مبتلا به بیماری میگرن از کم خوابی رنج می‌برند و سردرد صبحگاهی دارند که دلیل آن کم خوابی شب گذشته می‌باشد.

۲. عدم توانایی در یادگیری؛

آموزش و پروش و پزشکان همواره بر این نکته تاکید دارند که دانش آموزان و افراد محصل، خواب کافی و کاملی داشته باشند؛ زیرا خواب کافی تاثیر بسزایی در افزایش توانایی یادگیری افراد دارد.
طبق تحقیقات و آزمایش‌های انجام شده، کودکان و نوجوانانی که خواب کافی داشته‌اند، نمرات رضایت بخش و مطلوبی نسبت به کودکان و نوجوانی که خواب ناکافی دارند، کسب کرده‌اند. توصیه می‌کنیم برای افزایش قدرت یادگیری فرزندانتان و تقویت حافظه همواره آن‌ها را تشویق کنید که خوابی کافی داشته باشند.

۳. افزایش وزن؛

کم خوابی در افراد موجب می‌شود که هورمون‌ها از حالت تعادل خود خارج شوند و در نتیجه اشتهای شخص افزایش یافته و میلش نسبت به خوردن غذاهای پر کالری نیز بسیار می‌شود‌.
لازم به ذکر است که اضافه وزن و چاقی خود به تنهایی دلیل بسیاری از بیماری‌های خطرناک نظیر افزایش چربی و قند خون، دیابت و انواع سرطان‌ها می‌باشد.

۴. کاهش دید؛

کم خوابی در طولانی مدت تاثیر منفی به روی دید شخص می‌گذارد و می‌تواند باعث تاری دید، دو بینی و سایر مشکلات مربوط به بینایی شود‌.

۵. بروز بیماری‌های قلبی؛

طبق بررسی‌ها و آزمایش‌های پزشکان افرادی که از کم خوابی رنج می‌برند نسبت به افرادی که خواب کافی دارند، ضربان قلب بالاتری داشته و غلظت پروتئین C که نشانۀ خطر بیماری قلبی است در آن‌ها افزایش می‌یابد.

۶. آسیب‌پذیری در مقابل بیماری‌ها؛

شخصی که خوابی کافی ندارد به مرور زمان سیستم ایمنی بدنش رو به تحلیل می‌رود و هنگام مبارزه با میکروب‌ها و با‌کتری‌ها سیستم دفاعی بدنش قادر به مقاوت نمی‌باشد.

برای افزایش سیستم ایمنی بدن توصیه می‌کنیم که همواره خواب کافی داشته باشید، تا به عنوان مثال در صورت زخم شدن بخشی از بدن، سیستم دفاعی بدن شما بتواند در مقابل عفونت و رشد میکروب‌ها از شما دفاع کند و برای بهبود سلامتتان تلاش کند.

۷. تکرر ادرار؛

هنگامی که شخص در طول شب می‌خوابد، سیستم تولید ادرار نیز فرآیند آرام‌تری را پیش می‌گیرد، در صورتی که اگر شخص دچار کم خوابی شود به صورت مداوم نیاز دارد که به سرویس بهداشتی مراجعه کند و دچار تکرر ادرار می‌شود.

۸. عدم تمرکز و حواس پرتی؛

خواب کافی تاثیر مستقیمی به روی افزایش تمرکز افراد دارد. در مطالعاتی که دانشمندان و پزشکان داشته‌اند کاملا مشهود است که کم خوابی موجب حواس‌ پرتی افراد در طول روز و عدم تمرکز آن‌ها می‌شود و اگر از این دسته از افراد سوالی پرسیده شود معمولا سر درگم شده و برای دادن پاسخ مردد می‌شوند.

۹. اختلال در تکلم؛

کم خوابی تاثیر عجیب و شگفت‌انگیزی به روی قدرت تکلم و صحبت کردن شخص دارد. افرادی که خواب کافی ندارند معمولا در صحبت‌های خود از جملات تکراری و کلیشه‌ای استفاده می‌کنند و تن صدای آن‌ها نا آرام و نامفهوم می‌باشد.
همچنین به درستی قادر به ادا کردن کلمات نمی‌باشند و چون قدرت تفکر آن‌ها نیز دچار اختلال می‌شود تاثیر منفی بر قدرت تکلم نیز می‌گذارد و افرادی که از کم خوابی رنج می‌برند همواره در انتقال مفاهیم و صحبت‌های خود به دیگران مشکل دارند.

۱۰. مشکلات سیستم گوارشی؛

طبق بررسی‌های صورت گرفته افرادی که دچار التهاب روده و مشکلات گوارشی هستند در بیشتر مواقع مشکلات کم خوابی و بی‌خوابی نیز دارند. لازم به ذکر است که در صورت کم خوابی، سندروم روده تحریک پذیر، شدیدتر شده و باعث عود کردن مشکلات گوارشی در شخص می‌شود.

۱۱. افزایش تصادفات رانندگی؛

رانندگی در زمان خواب آلودگی اثرات مخرب و منفی بسیاری داشته و درست به مانند استفاده از مشروبات الکلی مخرب می‌باشد. دلیل بسیاری از تصادفات مرگبار و خطرناک در بیشتر مواقع کم خوابی و یا خواب آلودگی رانندگان می‌باشد.
همواره سعی بر این داشته باشید که قبل از رانندگی به اندازه کافی استراحت کرده و خواب کافی داشته باشید، تا از این قبیل اتفاقات پیشگیری کنید.

۱۲. مشکلات پوستی؛

تنها کافی است یک شب به اندازه کافی نخوابید تا اثرات سو و منفی آن را به روی پوست خود مشاهده کنید. افرادی که دچار کم خوابی هستند معمولا چشم‌های پف کرده و گودی چشم داشته و دچار رنگ پریدگی می‌باشند.

کم خوابی تاثیر مستقیمی با انعطاف‌پذیری پوست دارد و به مرور زمان با وجود کم خوابی مزمن، آسیب جدی به پوست شخص وارد می‌کند و باعث بروز خطوط و چین و چروک به روی پوست شخص می‌شود. برای اینکه پوستی سالم، زیبا و باطراوت داشته باشید، بهتر است که خواب کافی داشته باشید تا همواره زیبا و جوان به نظر برسید.

۱۳. مرگ زودرس؛

لطفا مشکل کم خوابی و بی‌خوابی را جدی بگیرید. خواب کافی درست به مانند تنفس و نفس کشیدن از نیازهای اساسی و بنیادی سیستم بدن انسان می‌باشد و بدون خواب نمی‌توان حتی مدت کوتاهی زنده ماند.

طبق تحقیقات انجام شده کم خوابی مزمن می‌تواند منجر به بیشتر از ۷۰۰ تغییر ژنتیکی در بدن انسان شود و این جهش‌های ژنتیکی تاثیرات نابود کننده‌ای به روی سیستم بدن انسان می‌گذارند. افرادی که به میزان کافی نخوابیده و استراحت نمی‌کنند به استقبال مرگ رفته و در معرض انواع بیماری‌های قلبی و عروقی قرار می‌گیرند.

۱۴. کاهش میل جنسی؛

کم خوابی تاثیر مستقیم به روی روابط جنسی شخص گذاشته و سطح انرژی شخص را کاهش می‌دهد و شخص همواره دچار تنش می‌شود.
لازم به ذکر است مردانی که دچار کم خوابی هستند تستوسترون کمتری داشته و میل جنسی آن‌ها نیز کاهش می‌یابد و ممکن است در زندگی زناشویی خود دچار اختلال و مشکلاتی شوند.

۱۵. کاهش عملکرد کاری؛

ممکن است شما شخص شاغل و یا کارمندی باشید. در صورت نداشتن خواب کافی بدون شک عملکرد شما در محل کار دچار مشکل می‌شود و نمی‌توانید به خوبی وظایف خود را به انجام برسانید.
بنابراین کم خوابی اثرات سو و منفی به روی عملکرد کاری شما نیز دارد. برای بهبود عملکرد کاری و داشتن رضایت شغلی ضروری است که خواب کافی داشته باشید. در ادامه با بیان روش‌های غلبه بر کم خوابی برایتان خواهیم گفت که هنگام کم خوابی در محل کار خود چه کنید.

راه‌های غلبه بر کم خوابی در محیط کار

1. کافئین کم مصرف کنید؛

به هیچ عنوان ۴ تا ۶ ساعت قبل از رفتن به درختخواب خود کافئین مصرف نکنید زیرا باعث بروز بی‌خوابی شده و شانس بیدار ماندن شما افزایش می‌یابد. در عوض می‌توانید به هنگام صبح و قبل از رفتن به محل کار از نوشیدنی‌هایی با درصد کافئین کم استفاده کنید تا در محل کار خود دچار خواب آلودگی نشوید.

2. ترک سیگار؛

اگر اعتیاد به سیگار دارید بهتر است که برای همیشه آن را ترک کرده و کنار بگذارید. نیکوتین موجود در سیگار باعث بیدار نگه داشتن شما در طول شب می‌شود و خود یکی از دلایل اختلال در خواب و بی‌خوابی می‌باشد.

3. قرص‌های خود را چک کنید؛

برخی از داروها نیز منجر به بی‌خوابی می‌شوند. اگر کارمند هستید و یا شغل شما به گونه‌ای است که باید صبح زود در محل کار خود حاضر شوید به داروهایی که مصرف می‌کنید نهایت دقت را داشته باشید.
داروهای ضد ‌افسردگی و آسمی موجب خواب آلودگی شما در محیط کاری می‌شوند. بهتر است هنگام تجویز دارو از پزشک خود خواهش کنید که داروهای آرامش بخش برایتان تجویز کنند تا مشکل کم خوابی نداشته باشید.

4. ورزش کنید؛

ورزش کردن به خصوص در زمان قبل خواب باعث آزاد شدن کورتیزول در بدن شما شده و خواب راحتی را برایتان به همراه خواهد داشت. توصیه می‌کنیم که قبل از خواب برای مدتی ورزش و یا پیاده‌روی کنید تا خواب کاملی داشته و صبح روز بعد با نشاط بیشتری از خواب بیدار شده و در محل کار خود حضور یابید.

5. قبل از خواب وعده غذایی سبک بخورید؛

توصیه می‌کنیم که خوردن وعده غذایی شام را به هیچ عنوان به ساعت‌های پایانی شب موکول نکنید و حتما دو ساعت قبل از خواب شام خود را سرو نمایید. بهتر است برای وعده غذایی شام از مواد خوراکی کم‌چرب استفاده کنید تا خواب راحتی داشته باشید و دچار سوهاضمه نشوید.

6. نوشیدن مایعات به اندازه کافی؛

توجه داشته باشید که نوشیدن آب و مایعات کافی خستگی و خواب آلودگی را در محیط کاری از شما دور می‌کنند و همچنین تاثیر مستقیم و بسزایی در سلامت شما نیز دارد. بهتر است که یک برنامه غذایی مناسبی داشته و به اندازه کافی پروتئین و مواد مغذی و مایعات در طول روز میل کنید.

7. شستن صورت با آب سرد؛

اگر احیانا در محیط کاری خود دچار خواب آلودگی شدید، می‌توانید برای افزایش آگاهی و هوشیاری خود دست و صورتتان را با آب سرد بشویید. همچنین جویدن یک تکه یخ نیز می‌تواند مغز شما را هوشیارتر کند.

8. باز گذاشتن پنجره محل کار؛

گاهی اوقات مغز شما به دلیل کمبود اکسیژن دچار خستگی شده و در نتیجه خواب آلوده می‌شوید. به این منظور توصیه می‌کنیم که پنجره محل کار خود را قدری باز کنید تا با استشمام و تنفس هوای تازه اکسیژن مورد نیاز بدن را دریافت کنید و دچار خواب آلودگی نشوید.

در پایان باید گفت ...

با رعایت نکات گفته شده می‌توانید بر کم خوابی و بی‌خوابی خود غلبه کنید و همواره تندرست و شاداب باشید. امیدواریم که مطالب امروز کارلیب برای شما عزیزان نیز مفید بوده باشد. شما نیز می‌توانید در صورت داشتن تجربه شخصی و یا راهکار مناسب برای جلوگیری از کم خوابی نظرات خود را در ادامه برای ما بیان کنید.