استفاده مفید از اوقات فراغت در جهت پیشرفت شغلی

همه ما میدانیم که پاداش سخت‌کوشی، موفقیت است. تعریف سخت‌کوشی نیز در هر فردی متفاوت است. آیا شما معتقد هستید زمانی به شما سخت‌کوش میگویند که از صبح تا شب بی‌وقفه و حتی در اوقات فراغت خود کار کنید و فعالیت داشته باشید؟ همچنین پاداش این نوع سخت‌کوشی، موفقیت در کسب درآمد بالاتر است؟ پس استراحت و تفریح چه می‌شود؟ آیا پاداش تلاش بسیار شما تنها در درآمد بالا خلاصه می‌شود؟

قطعاً خیر. دانشمندان دانشگاه هاروارد طی تحقیقی که روی بیش از صد هزار نفر انجام شد، به این نتیجه رسیدند که فعالیت‌های شبانه‌روزی و بدون استراحت خوشحالی به همراه نمی‌آورد. اصلاً فرض کنیم به درآمد بالا هم رسیدید، وقتی به لحاظ روحی فردی شاد نیستید، آیا پول می‌تواند مرهم روح شما شود؟

به همین دلیل نمی‌توان گفت داشتن اوقات فراغت و لذت بردن از آن کار صحیحی نیست. نکته‌ای که در این مسئله وجود دارد این است که به میزان کافی برای خود وقت خالی داشته باشیم. نه طوری که به کار و زندگی شغلی ما لطمه وارد کند و نه به زندگی فردی. آیا شما می‌دانید این زمان باید به چه اندازه‌ای باشد؟

اوقات فراغت و مناسب‌ترین زمان برای آن

داشتن وقت آزاد بسیار مفید است و قطعاً مزایای بسیاری دارد؛ اما اینکه همواره در اوقات فراغت به سر ببریم، اصلاً ایده مناسبی نخواهد بود. علم و تجربه ثابت کرده است افرادی که بیشتر وقت روز را این‌گونه سپری می‌کنند بیشتر دچار کسلی، نارضایتی و افسردگی می‌شوند. نکته اصلی همین‌جا است؛ اینکه بدانیم مقدار مناسب وقت آزاد چقدر است.

دانستن مقدار زمانی که باید به اوقات فراغت اختصاص دهیم قطعاً زندگی‌ها را تحت تأثیر قرار خواهد داد؛ زیرا می‌توانیم برای آن برنامه‌ریزی کنیم، در آن زمان کارهایی را انجام دهیم که انجامشان مانند تغذیه روح می‌ماند و به‌طور خلاصه، خودمان را خوشحال‌تر از گذشته کنیم؛ بنابراین بهترین زمان برای این کار چقدر است؟

مدت‌زمان طلایی برای استفاده از اوقات فراغت

دانشکده مدیریت دانشگاه کالیفرنیا روی 35 هزار آمریکایی تحقیقی در همین رابطه انجام دادند. طی این تحقیق، عملکرد افراد، فعالیت‌های آن‌ها در زمان‌های مختلف و رضایت از زندگی‌شان مورد بررسی قرار گرفت که درنهایت به نتایج جالبی دست یافتند که پاسخ سؤال‌های ما را نیز خواهد داد.

آن‌ها متوجه شدند میزان رضایت از زندگی افراد شاغل زمانی به اوج خود می‌رسد که تقریباً دو ساعت و نیم وقت آزاد داشته باشند. هر چه این مدت‌زمان افزایش یابد، نمودار رضایت از زندگی آن‌ها نیز نزولی خواهد شد.

نتیجه‌این آزمایش مبنی بر اینکه تنها دو ساعت و نیم برای داشتن اوقات فراغت کافی است، همه را شوکه کرده است. ولی این را باید در نظر داشته باشیم که برنامه روزانه افراد با یکدیگر متفاوت است.
این بدین معنا است که برای یک مادر خانه‌دار که از نوزاد خود مراقبت می‌کند، داشتن حتی 10 دقیقه وقت آزاد آرزو است. نتیجه نهایی این آزمایش نشان می‌دهد که همه ما می‌توانیم وقتمان را برای دو ساعت خالی کنیم تا خودمان را نسبت به گذشته خوشحال‌تر سازیم.

حال ممکن است با خودتان بگویید اصلاً چرا باید برای خودمان‌ وقت خالی داشته باشیم؟ وقتی می‌توانیم از زمانمان به نحو احسن استفاده کنیم، اصلاً داشتن اوقات فراغت به چه دردی می‌خورد؟ اگر این سؤال‌ها در ذهن شما می‌گذرد، اجازه دهید شما را با مزایای آن آشنا کنیم.

مزایای داشتن وقت آزاد

منظور ما از وقت آزاد، داشتن زمانی است که دغدغه‌ای نسبت به شغلتان در ذهن خود نداشته باشید. در این صورت می‌توانید خودتان را با کارهای دیگر و مفیدی سرگرم نمایید. کارهایی که به آن‌ها علاقه مندید و پیشرفت فردی و شغلی شما را به همراه خواهند داشت. ولی آیا از مزایای این کار خبردارید؟

1. ثابت می‌کنید شما برای خودتان اولویت دارید.

زمانی که برنامه‌ ریزی خود را بر محور کارتان انجام می‌دهید، درواقع به اطرافیان خود این حس را القا می‌کنید که شغلتان را نسبت به آن‌ها ترجیح می‌دهید. حال اگر ساعاتی از روز را برای خود خالی کنید و به اوقات فراغتتان اختصاص دهید و آن زمان را با خانواده یا دوستان نزدیکتان سپری کنید، نظر آن‌ها نسبت به شما کاملاً تغییر خواهد کرد.

وقت گذراندن با خانواده یا افرادی که دوستشان دارید، روحیه شما را تازه‌تر می‌سازد و حتی از خستگی روزهای کاریتان می‌کاهد. اگر شما از زمان خود لذت ببرید، اطرافیانتان نیز به همان تناسب از بودن کنار شما لذت خواهند برد. این انرژی خوب باعث بهبود کیفیت زندگی فردی و کاری شما خواهد شد.

2. به کارهای موردعلاقه خود می‌پردازید.

هنگامی‌که در برنامه‌های خود زمانی را خالی می‌کنید، درواقع زمانی را برای انجام کارهای موردعلاقه خود که احتمالاً به دلیل مشغله‌های فراوان به تعویق می‌انداختید، آزاد می‌کنید. کارهایی که انجامشان حال روحی شما را دگرگون می‌کنند و به شما نیرویی دوباره می‌بخشند. خواه یادگیری زبان یا مهارت جدید باشد، خواه تمیز کردن اتاقتان.
انجام این کارها به شما حس مفید بودن می‌دهد. این حس که بالاخره به برنامه‌های خود پایبند بودید و از روز خود بهترین استفاده را کردید.

3. در شغلتان کارآمدتر خواهید بود.

یکی دیگر از دلایلی که باعث می‌شود تا اوقات فراغت برای شما بسیار مفید واقع شود، کارآمد کردن عملکرد شما در شغلتان است. به‌عبارت‌دیگر، زمانی که برای خود برنامه‌ریزی کرده باشید که پس از اتمام روز کاری مدت‌زمانی را به خود اختصاص خواهید داد، می‌توانید به جلسات و ملاقات بیهوده نه بگویید.
در واقع این امر باعث می‌شود تا انگیزه شما برای به پایان رساندن روز کاری بیش‌ازپیش گردد.

4. برنامه روزانه‌تان منعطف‌تر می‌شود.

داشتن یک وقت آزاد در برنامه روزانه‌تان حتماً به این معنا نیست که باید در آن بازه زمانی کاری را انجام ندهید و صرفاً تفریح کنید. در برخی از مواقع ممکن است زمان‌بندی برنامه شما به هر دلیلی جابه‌جا شود.
برای مثال، ساعت جلسه هماهنگ شده که از اهمیت بالایی نیز برخوردار است، یک ساعت به تعویق افتاده است. وجود وقت آزاد در برنامه روزانه به شما انعطاف بیشتری خواهد داد تا بدون استرس به کارهای خود برسید.

موارد عنوان شده بالا تنها بخشی از مزایای داشتن اوقات فراغت در برنامه زمانی ما می‌باشند. ولی بااین‌حال نتیجه‌ای که می‌توان از آن‌ها گرفت این است که اگرچه ممکن است وجود دو ساعت وقت آزاد در برنامه برخی از افراد مدت‌زمان کم و برخی دیگر مدت‌زمان طولانی به نظر برسد، اما نتایجی که به همراه دارد شما را قادر می‌سازد تا زندگی کم استرس تری را تجربه نمایید.

علاوه بر آن کارهایی را انجام دهید که پیشرفت شغلی و فردی شما را به همراه دارند. ولی به‌راستی، فعالیت‌هایی که می‌توانیم طی اوقات فراغت انجام دهیم تا موقعیت شغلی خود را بهتر نماییم چیست؟

چگونه از اوقات فراغت خود لذت ببریم؟

امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که نیازهای مردم و چگونگی عملکرد صنایع روزبه‌روز در حال تغییر است. پاندمی ویروس کرونا نیز مزید بر علت شد تا شغل‌ها دچار دگرگونی غیرقابل‌کنترلی شوند.

آموزش و افزایش دانش و مهارت کارمندان همواره در برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت یک سازمان رده‌بالا و باکیفیت وجود دارد؛ اما در این میان نیز شرکت‌هایی وجود دارند که کارمندان را پس از مدتی اخراج یا تعدیل نیروی انسانی می‌کنند؛
یعنی اگر کارمند موردنظر طی یک دوره مشخص از خود پیشرفتی نشان ندهد، قطعاً با کاندیدایی که مهارت‌های بیشتری دارد، جایگزین خواهد شد.
پس همواره باید به فکر یادگیری و افزایش دانش و مهارت خود باشید. ولی این بدین معنا نیست که از اوقات فراغت خود بزنید.

در طی یک روز، برنامه شما متناسب با کار و فعالیت‌های مربوط به آن چیده شده است؛ بنابراین به‌سختی می‌توانید زمان مناسب را برای انجام کارهای فوق‌برنامه و آموزشی اختصاص دهید. همان‌طور که بالاتر عنوان کردیم، وجود این زمان آزاد به شما اجازه می‌دهد تا اعمال و عملکرد خود در محل کار را هدفمندتر سازید. پس اگر باوجود برنامه کاری شلوغ معتقد هستید که نمی‌توانید مهارت جدیدی را فرابگیرید، باید به شما بگوییم که از تاثیر جادویی وقت آزاد غافل نشوید.

فرض می‌کنیم ساعاتی را در روز برای خود خالی کرده‌اید. به نظر شما چه فعالیت‌هایی را می‌توانید انجام دهید تا نه‌تنها برایتان لذت‌بخش باشد، بلکه پیشرفت شغلی‌تان را نیز به همراه داشته باشد؟

1. کمی تفکر کنید.

اگر در نظر دارید تا بخشی از اوقات فراغتتان را در راستای یادگیری فنون جدید سپری کنید، قدم اول این است که کمی خودتان را ارزیابی کنید. در ابتدا ببینید چه کسی هستید، چه توانایی‌هایی دارید، هدفتان چیست و می‌خواهید – برای مثال- در 5 سال بعد به چه موقعیتی دست پیدا کنید.

پس‌ازاینکه شرایطتان را به این نحو موردسنجش قرار دادید، نوبت برنامه‌ریزی است. در وهله اول معین کنید در طول هفته و در هر وقت آزادتان تا چه اندازه می‌توانید برای این کار وقت بگذارید. پس‌ازآن، متناسب با هدف انتخاب‌شده، مهارت و دانش موردنظر را مشخص کنید.

مزیت بعدی این کار این است که به شما کمک می‌کند تا خودتان را پیدا کنید. اینکه دقیقاً در کجا ایستاده‌اید و در طی این مدتی که خودتان را مشغول ساخته بودید، آیا پیشرفت فردی یا شغلی داشته‌اید؟ آیا نگرشتان بهبود یافته است؟

2. اراده کنید و بعد شروع کنید.

مهم‌ترین و درعین‌حال سخت‌ترین مرحله در این کارها شروع کردن است. وقتی برنامه خود را تنظیم کردید، ممکن است در ابتدا کمی بترسید که آیا از پس آن برمی‌آیید یا خیر. همین امر باعث می‌شود تا انجام این امور را به‌روزهای آتی موکول کنید. درحالی‌که هر چه سریع‌تر انجام دهید، سریع‌تر به نتیجه دلخواهتان خواهید رسید.

3. از آموزش‌های مجازی کمک بگیرید.

پیدا کردن وقت خالی در برنامه روزانه بسیاری از افراد اصلاً کار ساده‌ای نیست. حتی اگر آن‌ وقت مناسب را پیدا کردند، باز هم ممکن است فرصت شرکت کردن در کلاس‌ها را نداشته باشند.

یکی از مزیت‌های زندگی کردن در دنیای مدرن امروز، استفاده از تکنولوژی پیشرفته است. دانشگاه‌های مطرح و سطح بالای جهان در پلتفرم‌های مختلفی دروس و مقاطع را به‌صورت آنلاین آموزش می‌دهند. ازجمله این پلتفرم‌های مطرح، Coursera و edX است.

شما می‌توانید تنها با ثبت‌نام در این وب‌سایت‌ها در مدت‌زمان کوتاه آن هم به‌صورت رایگان مهارت‌های موردنظر خود را فرابگیرید و از مدارک اخذ شده در رزومه خود استفاده کنید.

با این شرایط اگر هنوز هم فکر می‌کنید که فرصت کافی برای استفاده بهینه از اوقات فراغت برای شما وجود ندارد، باید به شما بگوییم که صرفاً بهانه می‌آورید و این توجیه اصلاً منطقی نیست!

4. تمرین کنید.

همان‌طور که میدانید، تکرار مادر مهارت‌ها است. هر مهارت جدیدی که آموختید را به‌صورت عملی اجرا کنید. این کار باعث می‌شود تا فنون در ذهن شما ماندگار شود و در آینده بتوانید از آن‌ها استفاده کنید.

5. داوطلب شوید.

یکی از راه‌هایی که می‌توانید مهارت آموخته‌شده را به‌صورت عملی اجرا کنید و به‌عبارت‌دیگر، خودتان را محک بزنید، شرکت در موقعیت‌های داوطلبانه است. درواقع، در همان مدت‌زمان کوتاه اوقات فراغت خود می‌توانید در موقعیت مختلفی به‌عنوان یک داوطلب وارد شوید و آموخته‌هایتان را به چالش بکشید. این کار نه‌تنها برای یادگیری شما مفید خواهد بود، بلکه باعث گسترش دایره ارتباطات شما نیز خواهد شد.

همان‌طور که متوجه شدید، این مدت‌زمان ممکن است کوتاه به نظر برسد، اما زندگی فردی و شغلی شما را به‌شدت تحت‌الشعاع قرار خواهد داد. به‌گونه‌ای که حتی خودتان هم فکر نمی‌کردید.

البته این نکته نیز وجود دارد که ممکن است اوقات فراغت شما در محیط کارتان به وجود آید. اجازه دهید بیشتر توضیح دهیم. بعضاً پیش می‌آید که در محل کار یا مسئولیت‌ها با سرعت بیشتری پیش می‌روند و به پایان می‌رسند، یا اصلاً کار چندانی برای آن روز شما در نظر گرفته نشده است.
بنابراین مدت‌زمانی آزاد هرچند بلند یا هرچند کوتاه ممکن است برای شما پیش آید. به نظر شما در این شرایط چه‌کاری از دستتان ساخته است؟ چه فعالیت‌هایی را می‌توانید انجام دهید؟

داشتن اوقات فراغت در محل کار

اکثر ما این شرایط را تجربه کرده‌ایم. اینکه در محل کارمان برای مدت‌زمانی وقت آزاد داشته باشیم (حتی ممکن است زمانی که این مطلب را می‌خوانید در این شرایط باشید). وجود این اوقات در زمان کاری ما اصلاً پدیده عجیبی نیست.

برخی از روزها ممکن است سرعت عملکرد ما بالا باشد و کارها سریع‌تر از قبل به پایان برسند یا حتی اصلاً کاری برای انجام وجود نداشته باشد. در این شرایط اغلب همه ما چه‌کاری از دستمان ساخته است؟ گوشی خود را چک کنیم یا بازی‌های ویدئویی انجام دهیم. ولی قطعاً فعالیت‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانیم به آن‌ها عمل کنیم. برای مثال:

1. برنامه‌ریزی

ماریوس کیریازوس، پزشک معروف معتقد است تنها اگر 5 دقیقه زمان بگذارید و برای روز خود برنامه‌ریزی کنید، در 30 دقیقه از شبانه‌روزتان صرفه‌جویی کرده‌اید.
منظور او این است که اگر برای روز بعد خود یا اوقات فراغت بعدی خود برنامه‌ای داشته باشید، قطعاً در آن روز ذهنتان منظم‌تر است، می‌دانید چه‌کارهایی را باید انجام دهید و از زمان چطور بهترین استفاده را داشته باشید.

2. تفکر درباره دستاوردها

بسیاری از ما زمان کافی برای تفکر درباره دستاوردهایمان نداریم. حتی نمی‌دانیم آیا به دستاوردی رسیده‌ایم یا خیر و تعداد آن‌ها چند عدد است. ممکن است با خود بگویید چرا باید به دستاوردهای خود فکر کنیم؟

اصلاً شاید این کار نوعی خودشیفتگی به‌حساب بیاید؛ اما باید به شما بگوییم که نه‌تنها این‌گونه نیست بلکه به دلایل مختلفی این کار بسیار مفید نیز خواهد بود. اگر در اوقات فراغت خود در شرکت به موفقیت‌های خود فکر کنید، متوجه خواهید شد عملکردتان چگونه بوده است.

آیا نسبت به گذشته پیشرفتی داشته‌اید؟ برای رسیدن به موفقیت‌های بعدی باید خود را برای چه‌کارهایی آماده کنید؟ همه و همه به شما کمک می‌کند تا خود را همیشه برای هر موقعیتی آماده کنید و خدشه‌ای در روند موفقیت شما ایجاد نشود.

3. نظم دادن

ممکن است برای شما نیز پیش‌آمده باشد که در محل کارتان فایل یا مدرکی را گم کرده باشید و برای پیدا کردن آن ساعت‌ها وقت گذاشته باشید. علاوه بر وقت هدررفته، بسیاری از انرژی ما نیز برای این کار مصرف ‌شده است. وجود زمان خالی در این شرایط بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

البته تنها موضوع اسناد و مدارک نیست. ممکن است صدها ایمیل و نامه برای شما آماده باشد و به دلیل مشغله‌های فراوان فرصتی برای خواندن، بررسی و پاسخگویی نداشته‌اید. درواقع این وقت آزاد، فرصتی را برای شما ایجاد می‌کند تا بتوانید به تمام فعالیت‌های مهمی که روی‌هم جمع شده‌اند، برسید.

نظم دادن به وسایل و مدارک موجود در دفترتان نه‌تنها در وقت و انرژی شما صرفه‌جویی می‌کند، بلکه فرآیند تصمیم‌گیری را تسهیل می‌کند و به عملکردتان سرعت می‌بخشد.

4. ساختن روابط

ساختن روابط کاری یا دوستانه در زمینه کاری و شغلی‌تان برای شما بسیار کمک‌کننده خواهد بود. این کار باعث می‌شود تا همواره در محافل افراد حرفه‌ای و حتی تأثیرگذار حضور داشته باشید و دیده شوید. ممکن است جایگاه شغلی شما را تحت‌الشعاع قرار دهد و ... .

5. رؤیا پردازی

به این اوقات فراغت پیش‌آمده به چشم یک توفیق اجباری نگاه کنید. شما می‌توانید از این زمان استفاده کنید تا ببینید چه آرزوهایی دارید، دوست دارید اوضاع چطور باشد؛ پس ایده پردازی کنید. درواقع، وجود این زمان به ذهن شما اجازه می‌دهد تا برای چند لحظه به خود و رؤیاهایتان فکر کنید.

این کار بسیار مؤثر و کارآمد خواهد بود؛ زیرا ذهن را شگفت‌زده می‌سازد و باعث تفکر به فرصت‌های بیشتر و فراهم آوردن آن‌ها می‌شود. دلیل آن هم این است که تلاش شما بیشتر میشود تا به رویاها و موقعیت دلخواهتان برسید. پس کارآمدتر نیز خواهید شد.

استفاده از اوقات فراغت برای پیشرفت شغلی

منظور از اوقات فراغت این است که دغدغه شغل و کارتان را نداشته باشید و طی یک مدت‌زمان مشخص به اعمالی بپردازید که به آن‌ها علاقه دارید. سخت‌کوشی به این معنا نیست که حتماً باید بی‌وقفه و بدون استراحت کار کنید.  وجود این وقت آزاد به شما کمک می‌کند تا ذهنتان باز شود و کارایی‌تان نیز افزایش یابد؛ بنابراین از آن غافل نشوید.

پیشنهاد می‌کنیم برای استفاده بهینه از زمان و اوقات فراغت‌تان و همچنین بهبود مهارت‌های فردی و شغلی‌تان از مقالات تخصصی وبلاگ کارلیب کمک بگیرید. همچنین می‌توانید در وب‌سایت کارلیب جدیدترین آگهی‌های استخدام متناسب با مهارت‌های شغلی خود را مشاهده کنید و شغلی را پیدا کنید که بیشتر در آن موفق هستید. با کارلیب بهترین موقعیت شغلی منتظر شماست!