درباره قرارداد فرانشیز و کاربرد آن، چه می‌دانید؟

افرادی که کار تجارت می‌کنند، همواره سعی دارند در مبادلات تجاری خود قراردادهایی را تنظیم کنند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن بیشترین سود را به دست بیاورند. از این رو هر قراردادی که بتواند آنها را به این هدف نزدیک‌تر کند با استقبال بیشتری روبرو خواهد شد.
فرض کنید که شما صاحب یک کسب و کار بزرگ هستید و می‌خواهید شعبات دیگری از این کسب و کار را در نقاط مختلف شهر، کشور و یا سایر کشورها افتتاح کنید. به نظر شما آیا این کار به راحتی امکان پذیر است؟ می‌توانید به تنهایی و بدون برون سپاری، مدیریت تمام شعبه‌ها را بر عهده بگیرید؟ وقت و سرمایه کافی برای انجام این کار را دارید؟

قطعاً پاسخ این سوالات "خیر" است. همه ما می‌دانیم که راه اندازی یک شعبه جدید، آن هم در یک نقطه جغرافیایی دیگر چه سختی‌ها و دردسرهایی دارد. آیا فکر می‌کنید راهی برای کاهش ریسک این کار وجود دارد؟
باید پاسخ داد بله؛ "فرانشیز". در ادامه با فرانشیز و انواع آن آشنا می‌شوید.

فرانشیز چیست؟

شما به عنوان صاحب یک کسب و کار بزرگ و کلان که در حال حاضر برندتان شناخته شده است، می‌توانید به جای افتتاح یک شعبه جدید، با بستن قراردادی به نام «قرارداد فرانشیز» به یک شرکت و سازمان دیگر این حق را بدهید تا محصولات و یا خدمات شما را تحت نظارت خودتان به فروش برسانند.
با این کار، شرکت فرانشیز گیرنده (شرکتی که حق امتیاز شما را دریافت کرده است)، این حق را دارد که در ازای پرداخت مبلغی، از لوگو، شعار تبلیغاتی، نرم افزارها، ابزارهای دیجیتال مارکتینگ، سیستم کسب و کار، راهنمای عملیاتی و به طور کلی هر چیزی که مرتبط با کسب و کار شما است، استفاده کند.

این روزها بستن قراردادکاری من جمله قرارداد فرانشیز در تجارت، برای طرفین قرارداد مزایای زیادی دارد. به همین دلیل در حال حاضر به عنوان یکی از قالبهای اصلی و مهم قراردادی در سطح ملی و بین المللی مورد توجه قرار می‌گیرد.
بد نیست این را بدانید که اصطلاح فرانشیز (فرانچایز) در صنعت بیمه و به ویژه بیمه تکمیلی هم وجود دارد که در ادامه این مطلب به طور مفصل ضمن بررسی تمام ویژگی‌ها و انواع قراردادهای فرانشیز تجاری، شما را با قوانین فرانشیز بیمه و نحوه محاسبه فرانشیز بیمه تکمیلی نیز آشنا خواهیم کرد.

قرارداد فرانشیز چیست؟

در قرارداد فرانشیز (به فرانسوی: Franchise) یا حق امتیاز، طرفین قرارداد که به آنها فرانشیزدهنده و فرانشیزگیرنده گفته می‌شود، تعهد می‌کنند تا در ازای مبلغی مشخص خدمات و محصولات فرانشیزدهنده توسط فرانشیزگیرنده به فروش برسد.

به عبارت دیگر، فرانشیز در واقع یک شبکه ارتباطی گسترده در بین کسب و کارهای کوچک بوده که همگی آنها تحت یک نام بازرگانی مشترک و با هویت واحد فعالیت می‌کنند. مهمترین هدف قرارداد فرانشیز تنها جذب و نگهداری مشتری در مناطق مختلف جغرافیایی است.

فرانشیزینگ

شرکت‌های بزرگ معمولاً عمل واگذاری حق امتیاز خود را که اصطلاحاً به آن فرانشیزینگ گفته می‌شود، با هدف افزایش توزیع محصولات و ارائه خدمات خود انجام می‌دهند.
با این کار دیگر آنها نیاز ندارند که سرمایه‌های کلانی را خرج راه اندازی یک شعبه جدید کنند، بلکه می‌توانند با استفاده از سرمایه سایر شرکت‌ها سبب توسعه و رونق کسب و کار خود شوند.

اگرچه که فرانشیزدهنده با واگذاری حق امتیاز کسب و کار خود به سایر شرکت‌ها دیگر خود را درگیر زیان‌های احتمالی اقتصادی که ممکن است در مسیر راه اندازی یک شعبه جدید به وجود آید، نمی‌کند ولی باید مبلغی را برای ایجاد سیستم فرانشیز در سازمان خود هزینه کند. اما میزان این هزینه خیلی کمتر از سرمایه ای است که برای افتتاح شعب جدید مورد نیاز است.

فرانشیز و فرانشیزینگ با یک مثال

بگذارید با یک مثال مفهوم فرانشیز را برایتان بهتر جا بیندازیم. شرکت مک دونالد معروف‎ترین شرکتی است که حق امتیاز کسب و کار خود را به فروش رسانده است. این شرکت در حال حاضر شعبه‌های بسیاری زیادی در سراسر دنیا دارد که بخش قابل توجهی از آنها فرانشیز هستند.
حالا فرض کنید که این شرکت تصمیم دارد یک شعبه در ایران افتتاح کند؛ شما هم مبلغی پول در اختیار دارید و می‌خواهید یک کسب و کار تازه راه اندازی کنید، اما مطمئن نیستید که کسب و کار شما نظر مشتریان را به خود جلب می کند یا خیر.

راهکاری که می‌تواند ریسک کار شما را در چنین مواقعی کاهش دهد، این است که سرمایه خود را صرف خرید امتیاز شرکت مک دونالد کنید. با این کار مطمئن هستید که فردای روز افتتاح شعبه با خیل عظیم مشتری روبرو هستید، چرا که این برند، یک برند معروف و شناخته شده در سراسر دنیا بوده و کیفیت مواد غذایی آن برای همگان به اثبات رسیده است.

این تنها یک مثال از قرارداد فرانشیز بود. نمونه‌های این چنینی بسیار زیاد است. این نوع قراردادها به دلیل مزیت‌هایی که برای هر دو طرف دارند، روز به روز در حال افزایش هستند.
اگر تاکنون درباره قراردادهای فرانشیز جست و جو کرده باشید، حتماً دیده‌اید که این قراردادها انواع گوناگونی دارند. به همین دلیل برای اینکه بهتر بتوانید با آنها شوید، تصمیم گرفتیم که در بخش بعدی به بررسی انواع فرانچایز بپردازیم.

انواع قرارداد فرانشیز در حوزه تجارت

قرارداد فرانشیز در کسب و کارها به انواع گوناگونی تقسیم‌بندی می شود که در اینجا می‌خواهیم شما را با 3 مورد از آنها آشنا کنیم:

 1. قرارداد فرانشیز تولیدی؛

در این نوع از قراردادهای فرانشیزی شما به عنوان یک شرکت فرانشیزدهنده، دانش و فناوری لازم برای تولید محصولات را در اختیار شرکت فرانشیزگیرنده قرار می دهید. جالب است بدانید که محصولات تولیدشده بعدها با نام و علامت تجاری شما به فروش خواهند رسید.

اختیاراتی که خریدار حق امتیاز از شرکت فرانشیزدهنده دریافت می‌کند، تنها به این موارد محدود نمی‌شود. این شرکت حتی ممکن است در برخی از مواقع به اطلاعات محرمانه تجاری و یا تکنولوژی‌های مرتبط با اختراع محصولات نیز دسترسی داشته باشد.
علاوه بر همه این موارد، برخی از شرکت‌ها برای اینکه بتوانند محصولات را دقیقاً مطابق با اصول و استانداردهای شرکت امتیازدهنده به فروش برسانند، از شرکت مبداء تقاضا می‌کنند تا در دوره‌های آموزشی مرتبط با بازاریابی، توزیع و یا خدمت‌رسانی محصولات حضور داشته باشند.

این نوع قرارداد‌ها بیشتر به درد شرکت‌هایی می‌خورند که دارای چندین برند و علامت تجاری معروف هستند و برای تولید محصولات در کشور خود باید هزینه‌های زیادی را پرداخت کنند. این شرکت ها با بستن قراردادهای فرانشیز تولیدی، محصولات خود را در کشورهایی تولید می‌کنند که هزینه های تولید در آنها، مانند هزینه استخدام نیروی کار خیلی کمتر از کشوری است که در آن مستقر هستند.

بد نیست این را هم بدانید؛ با توجه به اینکه این قراردادها معمولاً تکنولوژی‌های جدید را از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه منتقل می‌کنند، نوعی قرارداد انتقال تکنولوژی به شمار م‌ روند. به همین دلیل از 2 ویژگی خاص برخوردار هستند:

1. اول از همه اینکه در مقایسه با سایر قراردهای فرانشیزی، پیچیدگی‌های فنی خاصی دارند و تعهدات بیشتری را شامل می‌شوند.
2. ویژگی بعدی این است که کشورها برای اینکه بتوانند آنها را به رسمیت بشناسند، طرفین قرارداد موظف به رعایت تشریفات خاصی مانند ثبت قرارداد در مراجع ذی ربط خواهند بود.

رستوران‌ها و فست فودی‌ها از جمله شایع‌ترین کسب و کارهایی هستند که برای رونق و توسعه هرچه بیشتر خود به سراغ عقد قراردادهای فرانشیزی تولیدی می‌روند.

2. قرارداد فرانشیز توزیعی؛

در این نوع قرارداد، فرانشیزگیرنده محصولی را تولید نمی‌کند. وظیفه آن تنها توزیع محصولاتی است که شرکت فرانشیزدهنده تولید کرده است. به همین دلیل به نوع قراردادها معمولاً قراردادهای فرانشیز تولیدی – توزیعی گفته می‌شود.

شرکت‌های فرانشیزگیرنده توزیع و عرضه محصولات به بازار را دقیقاً مطابق با اصول و استانداردهای شرکت امتیازدهنده انجام می‌دهند.
بد نیست بدانید که حتی در برخی از مواقع شرکت امتیازدهنده هم هیچ محصولی تولید نمی‌کند. بلکه محصولات شرکت‌های دیگر را خریداری کرده و آنها را به کمک شبکه فرانشیز در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد.

3. قرارداد فرانشیز خدماتی؛

در این نوع قرارداد فرانچایز همانطور که از عنوانش مشخص است، فرانشیزگیرنده این حق را دارد که خدماتی را تحت برند شركت امتیازدهنده ارائه دهد. هتل‌ها، رستوران‌ها، مراکز تعویض روغن و به طور کلی کسب و کارهای این چنینی نمونه‌های بارزی از این نوع فرانشیز هستند.

سیاست‌های بستن قرارداد فرانچایز 

در حال حاضر این نوع قراردادها جزو پیچیده‌ترین قراردادهایی هستند که در دنیای تجارت به کار گرفته می‌شوند. در زمان عقد قرارداد فرانچایز باید دقت کنید که مفاد آن دقیقاً مطابق با قانون باشد.
علاوه بر این، شما به عنوان شرکت امتیازدهنده باید اطلاعات نحوه انجام کار و ریسک هایی که ممکن است در مسیر کار پیش بیاید را در اختیار خریدار امتیاز قرار دهید.

از موارد مهم دیگری که باید در این نوع قراردادها درج شود، میزان هزینه‌ها، نحوه استفاده از برند تجاری و چگونگی قطع همکاری است. نحوه بازاریابی و فروش محصولات و ارائه خدمات توسط فرانشیزگیرنده باید طبق اصول بازاریابی فرانشیزدهنده انجام شود.

 این نوع قراردادها به کسب و کارهای کوچک و نوپا کمک می‌کنند تا با استفاده از برند شرکت های مطرح و شناخته شده در همان مراحل ابتدایی کار مشتریان زیادی داشته باشند. هر کدام از طرفین این قرارداد توانایی‌ها، استعدادها و منابع خاص خود را دارند که در کنار یکدیگر می توانند به صورت مشارکتی از منافع فعالیت در بازار و تجارت کردن در بین رقبا بهره‌مند شوند.

حال ممکن است این سوال در ذهنتان به وجود بیاید که قراردادهای فرانشیز چه مزیت هایی دارند؟ یا اینکه چگونه می توانند به رونق کسب و کارها کمک کنند؟ به شما خواهیم گفت. در بخش بعدی همراه ما باشید.

مزایای بستن قرارداد فرانشیز 

همانطور که بارها گفتیم، این نوع قراردادها هم برای فروشنده امتیاز و هم برای خریدار آن مزیت‌های زیادی به همراه دارد. وجود همین مزیت‌ها سبب شده است که محبوبیت قراردادهای فرانشیزی در بین کسب و کارها روز به روز بیشتر شود. در اینجا به چند مورد از مهمترین و برجسته‌ترین مزیت‌های این قراردادها پرداخته ایم:

1. کسب و کارها امنیت پیدا می‌کنند؛

همانطور که همه ما می‌دانیم، ورود به بازار و حوزه تجارت ریسک‌های زیادی دارد. بستن قرارداد فرانچایز تا حد قابل توجهی این ریسک را کاهش می‌دهد. شرکت‌هایی که حق امتیاز شرکت‌های بزرگ و معروف را خریداری می‌کنند، در واقع برای کسب و کار خود یک بستر امن و مطمئن ایجاد کرده‌اند.

این بستر امن به این دلیل ایجاد می‌شود که فرانشیزگیرنده از روش‌های آزمایش شده‌ای که از طرف صاحبان برند اعلام می‌شود، برای موفقیت کسب و کار خود استفاده می‌کند. این روش‌ها قبلاً بارها تست شده‌اند و در موفقیت آمیز بودن آنها هیچ تردیدی وجود ندارد.

2. از روش‌هایی استفاده می‌شود که اثبات شده‌اند؛

اگر می‌خواهید کسب و کارتان را توسعه دهید و به آن رونق ببخشید، باید به 4 ویژگی مهم توجه کنید. اول از همه اینکه از یک سیستم معین و مشخص پیروی کنید. سپس برای کسب و کار خود یک برند تجاری مناسب انتخاب کنید. ویژگی بعدی داشتن پشتیبانی ابتدایی و در نهایت برخورداری از پشتیبانی مستمر و دائمی است. این مراحل باید یکبار و برای همیشه بین طرفین قرارداد طی شود.

3. فعالیت تجاری قابل پیش‌بینی خواهد بود؛

این قرارداد به شما کمک می‌کند تا با خریدهای عمده، هزینه‌های عملیاتی کسب و کار خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. علاوه بر این، شرکت فرانشیزگیرنده با بکارگیری از روش‌ها و تجربه‌هایی که از قبل بارها آزمایش شده‌اند، به نتیجه خواهد رسید.
ناگفته نماند که موفقیت فرانشیزگیرنده در گرو پیروی از اصول و قوانین سیستم تعیین شده فرانشیزدهنده است. در غیر اینصورت نمی‌تواند موفقیت خود را تضمین کند.

4. میزان هزینه‌های بازاریابی کاهش می‌یابد؛

بلافاصله بعد از عقد قرارداد فرانشیز، کسب و کار شما از حالت مستقل خارج شده و هر دو طرف باید به صورت اشتراکی فعالیت داشته‌باشند. این مسئله ممکن است برای خیلی از خریداران فرانشیز خوشایند نباشد. اما باید بگوییم که یکی از مهمترین امتیازاتی که در این حالت نصیب طرفین قرارداد خواهد شد، کاهش میزان هزینه‌ها است.

بعد از بستن قرارداد، همه واحدهایی که در شبکه فرانشیز قرار دارند، در برابر هزینه‌های بازاریابی مسئول هستند و همگی موظف به پرداخت بخشی از آنها خواهند بود. همواره این را به یاد داشته باشید، افزایش تعداد شعبه‌های یک کسب کار خود به عنوان یک روش موثر بازاریابی محسوب می شود.

تعهدات فی مابین فرانشیز دهنده و فرانشیز گیرنده

همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، بعد از بستن این قرارداد، هر دو طرفین، موظف به انجام فعالیت‌های خاصی هستند و باید آنها را با تعهد کامل انجام دهند. اما این تعهدات شامل چه چیزهایی می‌شود؟

الف: تعهدات فرانشیزدهنده؛

1. تعهد به تسلیم؛

شرکت فرانشیزدهنده موظف است که علامت تجاری خود را در قلمرو فعالیت شرکت خریدار حق امتیاز به ثبت برساند. دلیل این امر، حمایت قانونی از برند و مشروعیت بخشیدن به فعالیت‌های فرانشیزگیرنده است.

2. تعهد به ارائه اطلاعات؛

شرکتی که حق امتیاز خود را در اختیار سایر کسب و کارها قرار می‌دهد، طبیعتاً از دانش و اطلاعات ویژه‌ای برخوردار است که منجر به موفقیت آن شده است. به همین دلیل بعد از بستن قرارداد، موظف است که این اطلاعات را در اختیار فرانشیزگیرنده هم قرار دهد.

3. تعهد به نظارت و کنترل؛

همانطور که گفتیم، فعالیت‌های فرانشیزگیرنده تحت نظارت و کنترل فرانشیزدهنده صورت می‌گیرد. علاوه بر این، فرانشیزدهنده وظیفه دارد که کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده توسط فرانشیز یرنده را به دقت مورد بازبینی قرار دهد.

ب: تعهدات فرانشیز گیرنده؛

1. تعهد به استفاده درست از برند تجاری؛

فرانشیزگیرنده باید متعهد شود که هیچ فعالیتی مبنی بر آسیب دیدن برند تجاری انجام نمی‌دهد. همچنین باید تعهد دهد که هیچگونه سوء استفاده‌ ای از برند تجاری نخواهد کرد.

2. تعهد به نداشتن هیچ گونه رقابت با سیستم فرانشیزدهنده؛

خریدار حق امتیاز در زمان عقد قرارداد باید تعهد دهد که هیچ گونه رقابتی با شرکت فرانشیزدهنده ندارد و اقداماتی برای آسیب زدن به آن انجام نمی‌دهد.

3. تعهد به پذیرفتن مراحل کنترل و بازرسی؛

در بخش قبلی گفتیم که یکی از تعهدات فرانشیزدهنده، نظارت و کنترل کیفیت محصولات و خدمات فرانشیزدهنده است. از این رو فرانشیزدهنده به هیچ عنوان نباید در روند اجرای این نظارت‌ها خللی ایجاد کند.

4. تعهد به پیروی از سیاست‌ها؛

فرانشیزگیرنده موظف به رعایت سیاست‌ها و اصول شرکت اختیاردهنده است و نباید هیچ فعالیتی را به صورت خودسرانه و بدون اطلاع فرانشیزدهنده انجام دهد.

تفاوت قرارداد لیسانس و فرانشیز

اگر یک سرچ کوتاهی در این حوزه کرده باشید، حتماً این سوال در ذهنتان ایجاد شده است که چه تفاوت‌هایی بین واگذاری حق لیسانس و فرانشیزینگ وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که مهمترین تفاوتی که بین این 2 وجود دارد در نوع نظارت و کنترلی است که توسط شرکت فرانشیزدهنده صورت می‌گیرد.

در واگذاری حق لیسانس، شرکتی که امتیاز خود را در اختیار سایر شرکت‌ها قرار می‌دهد، هیچ گونه دخالتی در روش تولید و یا نوع عملیات اجرایی نخواهد داشت.
بلکه تنها بر روی کیفیت کالاهای تولیدی متمرکز می‌شود تا از رعایت استانداردهای کیفیت اطمینان حاصل کند. این در حالیست که در قراردادهای فرانشیزی، شرکت فرانشیزدهنده به طور کامل و دقیق بر نحوه عملیات و روش‌های تولید محصولات نظارت می‌کند.

چند گام مهم در انتخاب فرانچایز

لازم است بدانید که کسب و کارهای فرانشیز یکسان نیستند و تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند.
به همین دلیل در زمان انتخاب فرانشیز باید هوشمندانه عمل کنید تا با انتخاب بهترین شرکت، بیشترین سود را از آن خود کنید، اما آیا می‌دانید که در زمان انتخاب فرانشیز باید به چه نکاتی توجه کنید؟ نگران نباشید. فقط کافیست که گام های زیر را دنبال کنید.

گام اول: پیدا کردن زمینه هایی که در آنها مهارت دارید

نه تنها در کسب و کار، بلکه قبل از شروع هر فعالیتی در ابتدا باید خودتان را بشناسید و دقیقاً بدانید که به دنبال چه چیزی هستید. این به شما کمک می کند تا بهتر بتوانید فرانشیز متناسب با خودتان را پیدا کنید. پس توصیه می‌کنیم که قبل از اقدام به راه‌اندازی هر کسب و کاری در ابتدا مهمترین و اصلی‌ترین مهارت ها و خصوصیاتی که دارید را بر روی یک کاغذ یادداشت کنید.

به عنوان مثال یکی از سوالاتی که در این مواقع می‌توانید از خودتان بپرسید، این است که آیا علاقه‌مند به فعالیت‌های فردی هستید یا اینکه بیشتر تمایل به انجام کارهای گروهی دارید؟ پرسیدن سوالات این چنینی و نوشتن آنها بر روی کاغذ بهترین روش برای انتخاب فرانشیزی است که بیشترین تناسب را با روحیات و مهارت هایتان دارد.

گام دوم: انتخاب فرانشیز سازگار با مهارت‌هایتان

این مرحله خیلی ساده تر از مرحله قبلی است. فقط باید لیست تهیه شده در گام اول را پیش روی خود نگه دارید و با توجه به آن به بررسی کسب و کاری‌هایی بپردازید که حق امتیاز خود را به فروش می‌رسانند.

با جستجوی ساده در اینترنت می‌توانید به لیست های بلند بالای شرکت‌های فرانشیز دسترسی پیدا کنید. فقط کافیست کمی صبر و حوصله داشته باشید و به دقت جزئیات شرکت‌ها را بررسی کنید.
در بین تمام شرکت‌ها چند گزینه را که فکر می‌کنید مناسب‌تان هستند را انتخاب کنید. هر کدام که بیشترین سازگاری را با مهارت ها و روحیات‌تان داشت، بدون شک بهترین گزینه برای همکاری خواهد بود.

گام سوم: شناسایی گرایش‌های رایج مشتریان و بازار کسب و کار

سعی کنید همواره تمرکزتان بر روی فرانشیزهای پرطرفدار باشد. تا جایی که می‌توانید اطلاعات و دانش‌تان را در زمینه کسب و کار و دنیای تجارت به روز نگه دارید. جالب است بدانید که برخلاف تصور برخی از افراد، خریداری فرانشیز هایی که در حال حاضر بازار داغی دارند، همیشه به صرفه نخواهد بود. زیرا ممکن است رونق آنها موقتی باشد و بعد از مدتی دچار افت شوند.

البته این بدان معنا نیست که به طور کلی فرانشیزهای با بازار داغ را نادیده بگیرید؛ بلکه منظور ما بررسی دقیق فرانشیز هاست، به طوریکه مطمئن شوید بعد از مدت کوتاهی رونق خود را از دست نمی‌دهد.

اگر کسب و کار شما به گونه ایست که مستقیماً با مصرف کننده در ارتباط هستید، باید بررسی کنید که خریداران شما بیشتر تمایل به خرید چه محصولاتی دارند؟ به چه دلایلی از خرید فلان محصول خودداری می‌کنند؟
اما اگر فرانشیز مورد نظر شما به سازمان‌ها و شرکت‌ها خدمت‌رسانی می‌کند و به طور مستقیم با مصرف‌کننده نهایی در ارتباط نیست، جامعه هدف شما نیز سازمان‌ها و شرکت‌ها هستند.
به همین دلیل باید بررسی کنید که صاحبان کسب و کارها به دنبال چه چیزهایی هستند؟ آیا بودجه کافی برای خرید محصولات و یا دریافت خدمات شما را دارند؟

علاوه بر مواردی که در بالا اشاره کردیم، توجه به نکات زیر نیز در زمان انتخاب فرانچایز خالی از لطف نیست:

1. میزان تقاضای محصولات فرانشیزدهنده
2. تجربه شرکت فرانشیزدهنده
3. رشد سیستمی فرانشیز در منطقه
4. آموزش و خدمات حمایتی فرانشیزدهنده

مواردی که تاکنون برای انتخاب فرانچایز مطرح شد، جزو شروط اصلی قرارداد محسوب به شمار می‌روند. آن چیزی که سبب متمایز شدن قرارداد فرانشیز در مقایسه با سایر قراردادها می‌شود، تعداد بیشمار قوانین آن است.

تا اینجای کار به طور کامل با مفهوم فرانشیز در کسب و کار آشنا شدید. شاید بپرسید که آیا فرانشیز تنها در تجارت کاربرد دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که در صنعت بیمه هم از واژه فرانشیز استفاده می شود که در بخش‌های بعدی مقاله تمرکز اصلی ما بر روی این مسئله است.

فرانشیز در بیمه چیست؟

واژه فرانشیز در صنعت بیمه، به آن مقدار از هزینه‌ای گفته می‌شود که سهم بیمه گذار است و بیمه گر (شرکت بیمه) هیچ تعهدی در قبال پرداخت آن ندارد.
فرض کنید که شما ماشین خود را بیمه شخص ثالث کرده‌اید و در قرارداد، مبلغ فرانشیز یک میلیون تومان قید شده است.
در چنین شرایطی اگر شما متحمل 10 میلیون تومان خسارت شوید، شرکت بیمه 9 میلیون تومان پرداخت می‌کند و پرداخت یک میلیون باقی مانده بر عهده خود شما است. فرانشیز در صنعت بیمه به 3 دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

1. در بیشتر مواقع مبلغ فرانشیز یک عدد ثابت و مشخص بوده که مقدار آن از کل مبلغ خسارت کسر می‌شود. (مانند مثال بالا)
2. در مواقعی مقدار فرانشیز بیمه، به صورت درصدی از مبلغ بیمه در نظر گرفته می‌شود. در این حالت با افزایش مبلغ بیمه، درصد فرانشیز نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
3. در حالت سوم، مبلغ فرانشیز در قرارداد به صورت درصد ثابتی از خسارت وارد شده به فرد بیمه شده محاسبه می‌شود.

حال که با مفهوم فرانشیز در بیمه آشنا شدید، حتماً می‌خواهید بدانید که در کدام نوع از بیمه نامه‌ها می‌توان از این مفهوم استفاده کرد؟ در بخش بعدی به شما خواهیم گفت.

در چه مواردی فرانچایز بیمه اعمال می‌شود؟

فرانشیز بیمه در انواع بیمه‌نامه‌ها؛ اعم از بیمه‌نامه‌های اشخاص، اموال و مسئولیت وجود دارد که در ادامه به بررسی بیشتر این موارد پرداخته‌ایم.

1. فرانچایز در بیمه‌نامه اموال؛

فرانشیز در بیشتر بیمه‌نامه‌های اموال، مانند؛ بیمه شخص ثالث و بدنه اتومبیل وجود دارد. مبلغ فرانشیز در بیمه اموال با توجه به نوع و میزان خسارت متغیر است. بد نیست بدانید که فرانشیز شامل بیمه‌نامه‌های آتش سوزی نمی‌شود. تنها در صورتی در بیمه‌نامه آتش سوزی وجود دارد که در زمان خرید، پوشش خطرات اضافی را نیز اعمال کنید.

2. فرانچایز در بیمه‌نامه اشخاص؛

در حال کلی بیمه‌نامه‌های اشخاص به 3 دسته: بیمه خدمات درمانی، بیمه حوادث و بیمه عمر تقسیم‌بندی می‌شوند که در هرکدام از آنها مفهوم فرانشیز متفاوت است. در بین 3 نوع بیمه نامه اشخاص، تنها بیمه درمانی فرانشیز دارد که مبلغ آن برای هزینه‌های دارو و ویزیت پزشک لحاظ می‌شود. در بیمه‌نامه‌های حوادث به ندرت پیش می‌آید که قرارداد فرانشیز اعمال شود.

در آخرین نوع از بیمه‌نامه‌های اشخاص که مربوط به بیمه عمر است، به هیچ عنوان فرانشیز وجود ندارد. اصلاً وجود فرانچایز در این بیمه‌نامه منطقی نیست، زیرا خریداران بیمه عمر با هدف ایجاد سرمایه اقدام به خرید می‌کنند. آنها می‌خواهند در آینده یک سرمایه مشخص برای خود داشته باشند. پس در بیمه عمر خسارتی وجود ندارد که بخواهد برای آن مبلغی به عنوان فرانشیز در نظر گرفته شود.

3. فرانچایز در بیمه‌نامه مسئولیت؛

بیمه‌نامه‌های مسئولیت به 2 دسته اختیاری و اجباری تقسیم‌بندی می‌شوند. در بیمه‌نامه‌های اجباری مسئولیت به هیچ عنوان امکان اعمال فرانشیز وجود ندارد. اما در بیمه نامه‌های اختیاری مسئولیت می‌توان مبلغ فرانشیز را اعمال کرد.

هدف از تعیین فرانچایز بیمه 

اکنون که با فرانشیز بیمه و انواع آن آشنا شدید، حتماً می‌خواهید بدانید که این مبلغ در صنعت با چه هدفی تعیین می‌شود؟

همه ما زمانی به سراغ خرید بیمه میر‌ویم که می‌دانیم در زمان بروز خسارت توانایی پرداخت آن را نداریم. حال اگر شرکت بیمه‌ای تعهد بدهد که خسارتهای وارده را به طور تمام و کمال پرداخت می‌کند، قطعاً ترس ما نسبت به خسارت‌های جزئی کاهش می‌یابد.
از این رو تعیین مبلغ فرانشیز بیمه باعث می‌شود احتیاط ما حتی نسبت به خسارت‌های جزئی بیشتر شود. علاوه بر این، تعیین فرانچایز بیمه، هم تعهدات شرکت‌های بیمه به بیمه گزاران را کاهش می‌دهد و هم اینکه مانع از مراجعه مکرر افراد به شرکت‌های بیمه خواهد شد.

مزایای تعیین فرانچایز در بیمه

از دیگر مزیت‌های تعیین فرانچایز در بیمه، اعمال تخفیف در حق بیمه توسط شرکت‌های بیمه است. پس در حالی کلی می‌توانیم این طور نتیجه بگیریم که هدف اصلی از تعیین فرانچیز بیمه این است که...

1. خسارت‌های جزئی حذف می‌شود.
2. بیمه گزاران به حفظ و نگهداری از بیمه ترغیب خواهند شد.
3. از طرح دعاوی و برای خسارت‌های جزئی جلوگیری می‌شود.
4. توانگری شرکت‌های بیمه به دلیل کم شدن هزینه‌های اداری ناشی از کاهش مراجعات افراد برای خسارت‌های جزئی، افزایش می‌یابد.
5. افراد به دلیل وسواس و بدون دلیل به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند.

در نهایت...

بعد از انتخاب بهترین فرانشیزدهنده، نوبت به استخدام نیروی کار می‌رسد، اما چه نیروی کاری می‌تواند با اصول و استانداردهای موردنظر شما کنار بیاید؟
اگر نمی‌دانید به عنوان کارفرما چه سوالاتی باید در مصاحبه شغلی بپرسید؟ و یا شرایط برگزاری آزمون استخدامی را در شرکت خود ندارید؟
اصلاً نگران نباشید، کارلیب با دانش و تجربه‌ای که در این زمینه دارند، شما را یاری خواهند کرد. پس فرصت را از دست ندهید و همین حالا به وب سایت کارلیب به آدرس www.karlib.com مراجعه کنید و بهترین نیروی کار حرفه ای را استخدام کنید.