کارگزاری بورس چیست؟ چگونه در بورس ثبت نام کنیم؟

در چند ماه اخیر به خصوص در میان رکود کسب و کارهای بزرگ و کوچک به دلیل شیوع بیماری کرونا، انواع بازارهای سرمایه به خصوص بورس ایران رونق چشمگیری گرفت به طوری که شاهد اقبال عموم مردم به جذب بازار سرمایه و بورس بودیم. از طرف دیگر با رشد شگفت‌انگیز شاخص بورس در چند ماه ابتدای سال بسیاری از افراد علاقه زیادی به افزایش دانش مالی و به روزرسانی اطلاعات خود در رابطه با بازار سرمایه نشان دادند.

با توجه به این که سرمایه ‌گذاری در بازارهای مالی نیاز مبرم به داشتن اطلاعات موثق ارزشمند و به روزی دارد بر آن شدیم که یکی از مهم‌ترین ارکان بازارهای بورس که کارگزاری‌ها و نقش مهم آن‌ها در انجام معاملات بورسی است را بررسی کنیم.

کارگزار بورس کیست؟ 

کارگزاران بورس شرکت‌ها و اشخاص حقوقی هستند که با اخذ مجوز از سازمان بورس و عضویت در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار می‌توانند در این زمینه فعالیت داشته باشند. افرادی که در کارگزاری‌ها کار می‌کنند، افرادی خبره، با تجربه و آشنا به مسایل فنی و مالی در حوزه بورس هستند که نسبت به شرایط و قوانین حاکم بر سازمان بورس و بازار سهام اشراف کامل دارند.

کارگزاری بورس چیست؟

کارگزاری یک موسسه حقوقی دارای مجوز فعالیت مالی است که عملکرد آن از طریق سازمان مدیریت فناوری بورس تهران کنترل و نظارت می‌شود و این کارگزاری در واقع واسط بین شما و سازمان بورس اوراق بهادار تهران است و بابت این واسطه‌گری برای هر معامله (خرید و فروش سهام شرکت‌های مختلفی که از طریق کارگزاری انجام می‌دهید) کارمزد دریافت می‌کند.
این کارمزد به طور متوسط برای هر معامله حدود یک و نیم درصد است. در ایران کارگزاری‌های مختلفی فعالیت می‌کنند که برای آگاهی از نام، مجوز، رده‌بندی و آشنایی کلی با آن‌ها می‌توانید از طریق مراجعه به سایت سازمان بورس اطلاعاتی کسب کنید. حالا باید یکی از آن‌ها را برای انجام معاملات خود انتخاب کنید.

چگونه بهترین کارگزاری بورس را انتخاب کنیم؟

انتخاب بهترین کارگزاری بورس به شرایط خودتان بستگی دارد. بهترین کارگزاری بورس را بر اساس نیاز‌های معاملاتی و حجم معاملات و میزان سرمایه‌ای که برای معامله و خرید و فروش سهام در بورس در نظر گرفته‌اید، خودتان باید تشخیص دهید. بسیاری از کارگزاری‌ها برای جذب سرمایه داران خرد و کلان تسهیلات و خدمات متفاوتی ارائه می‌دهند.
از جمله آن‌ها می‌توان به مواردی از جمله آموزش‌های اولیه در رابطه با بازار‌های مالی و سرمایه‌گذاری‌های اصولی، مشاوره سرمایه‌گذاری در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت و ارائه بهترین استراتژی در این خصوص به مشتریان، تخفیف در کارمزد معاملات، اعطای بسته‌های اعتباری برای معاملات و وام قرض الحسنه، ایجاد کد بورسی به صورت کاملا آنلاین اشاره کرد.

در ادامه به برخی از خدمات و تسهیلات مختلفی که کارگزاری‌ها در ایران به اشخاص ارائه می‌دهند می‌پردازیم.

خدمات ارائه شده توسط کارگزاری بورس ایران

کارگزاران بورس با احراز برخی از شرایط، می‌توانند مجوز فعالیت در یک یا چند حوزه در بازار را نظیر بورس اوراق بهادار، بورس کالا و بازار آپشن و... را اخذ کنند و به ارائه خدمات به مشتریان براساس قوانین و ضوابط حاکم بر آن بازار اقدام کنند. براساس مجوزهای کسب شده، کارگزاری بورس می‌تواند در زمینه‌های زیر به مشتریان خود خدمت‌رسانی کنند:

1. آموزش‌های اولیه در رابطه با بازار‌های مالی؛

قبل از شروع خرید و فروش سهام در بازار بورس نیاز است که شما با اصطلاحات اساسی بازار سرمایه آشنا شوید. شاخص کل بورس، شاخص کل هم وزن، گروه‌های مختلف اقتصادی، اسامی و نماد‌های مختلفی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند از این جمله هستند. در مراحل بعد توانایی تابلوخوانی، آموزش‌های تحلیلی و بنیادی نماد‌ها در گروه‌های مختلف اقتصادی می‌تواند به سود‌آوری سرمایه‌گذاری شما کمک کند.

در تابلو‌خوانی برای هر نماد دانستن مفهوم اصطلاحاتی همچون آخرین قیمت معامله، قیمت پایانی، حجم معاملات، ارزش معاملات، حجم مبنا برای شروع خرید و فروش سهام بسیار ارزشمند خواهد بود. بسیاری از کارگزاری‌ها آموزش‌های مختلفی در قالب آموزش‌های آنلاین و حضوری و بسته‌های آموزشی از پیش آماده شده در این زمینه‌ها می‌توانند به مشتریان خود ارائه دهند.

2. مشاوره سرمایه‌گذاری؛

به طور کلی سرمایه‌گذاری در بورس به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شود.

الف: سرمایه گذاری مستقیم در بورس:
زمانی که شما خودتان به خرید و فروش سهام‌ها و نماد‌های مختلف بورس مبادرت می‌ورزید در واقع به طور مستقیم مدیریت سرمایه خود را انجام می‌دهید.

ب: سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس:
اگر مدیریت سرمایه گذاری در بورس را به اشخاص خبره بسپارید به صورت غیرمستقیم مدیریت سرمایه‌گذاری خود را کنترل می‌کنید. مدیریت غیر مستقیم خود به دو دسته استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری و کمک گرفتن از سبد گران‌ها تقسیم می‌شود. پیشنهاد دوستانه ما این است که با کمی آموزش و تسلط بر چگونگی بازار و کمی افزایش هوش مالی و مشورت گرفتن از افراد آگاه خودتان سرمایه‌گذاری کنید.

3. تخفیف در کارمزد معاملات؛

سقف کارمزد دریافتی توسط کارگزاری‌ها برای خرید و فروش سهام شرکت‌های فعال دربورس از سوی نهاد‌های نظارتی سازمان مدیریت فناوری بورس تهران تعیین شده است ولی گاهی برخی از کارگزاری‌ها برای جذب مشتری بیشتر برای این کارمزد‌ها تخفیف در نظر می‌گیرند که ممکن است در انتخاب کارگزاری از سوی شما نیز تاثیر بسزایی داشته باشد.

4. اعطای بسته‌های اعتباری برای معاملات و وام قرض‌الحسنه؛

بعضی از کارگزاری‌ها با توجه به حجم معاملات شما و البته عملکرد‌تان در خرید و فروش سهام نماد‌های گروه‌های اقتصادی مختلف می‌توانند به شما وام قرض‌الحسنه اعطا کنند و یا برای شما بسته‌های اعتباری در نظر بگیرند. قبل از انتخاب کارگزاری مورد نظرتان بهتر است به این مورد توجه کنید.

رتبه‌بندی کارگزاری‌ها

سازمان بورس و اوراق بهادار بر مبنای معیارهایی همچون مبلغ گردش معاملات (مجموع خرید و فروش اوراق بهادار)، تعداد کارکنان و مدرک آن‌ها و… کارگزاران فعال در بازار بورس اوراق بهادار را رتبه‌بندی می‌کند. بر این اساس رتبه‌های الف، ب و ج به کارگزاران داده‌شده تا از این دریچه سرمایه‌گذاران با چشم‌انداز بهتری بتوانند به این معیار مهم توجه کنند. البته باید به این نکته توجه فرمایید که تعداد کارگزاران دارای رتبه الف بسیار زیاد بوده و واقعاً توجه به این تک آیتم می‌تواند شما را با خطای در تصمیمی‌گیری مواجه نماید.

تسهیل دریافت کد بورسی

یکی از خدماتی که کارگزاری‌ها به مشتریان خود ارائه می‌دهند دادن کد بورسی است که در چند ماه اخیر روند دریافت کد بورسی برای علاقمندان به سرمایه‌گذاری در بورس با توجه به شرایط کرونا بسیار راحت شده است و تقریبا همه مراحل با سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های مجاز در دو سه روز کاری صورت می‌گیرد. به هر حال شما برای شروع به کار در بازارهای سرمایه و خرید و فروش سهام و انجام معامله در بورس تهران نیاز به گرفتن کد معاملاتی و همچنین دریافت کد بورسی دارید که در ادامه روند دریافت آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

مراحل دریافت کد بورسی؛

برای گرفتن کد بورسی به ترتیب باید موارد زیر را انجام دهید.

• ورود به سامانه سجام (سامانه جامع اطلاعات مشتریان)
• پرکردن اطلاعات و دریافت کد رهگیری 10 رقمی
• ورود به سامانه یکی از کارگزاری‌های دارای مجوز به انتخاب خودتان و ثبت نام آنلاین
• انجام احراز هویت به صورت آنلاین توسط یکی از اپلیکیشن‌های مجاز و یا مراجعه حضوری به دفاترالکترونیکی دولت (پیشخوان دولت)

بعد از یکی دو روز بعد "کد بورسی" شما به شماره تلفن همراه‌تان پیامک می‌شود و شما می‌توانید با ورود به پنل کاربری خودتان با استفاده از نرم افزاری که کارگزاری در اختیارتان قرار می‌دهد اقدام به خرید و فروش سهام کنید.

سهامداران برای معامله کردن نیازی به مراجعه و حضور در تالار ندارند، اما اینکه عده‌ای از سهامداران به صورت حضوری به این تالار مراجعه می‌کنند به این خاطر است که بتوانند با سایر سهامداران آشنا شوند یا در مواقعی که بازار وضعیت خوبی ندارد و قیمت‌ها افت می‌کنند، بتوانند به یکدیگر دلگرمی دهند.

سرمایه‌گذاری در بورس؛ سرمایه‌گذاری بلند مدت

پیشنهاد کارلیب این است که علاوه‌بر خودتان برای کودکانتان هم به جای سرمایه‌گذاری در بانک‌های مختلف حتما کد بورسی باز کنید و برایشان از سهام شرکت‌های بزرگ و بنیادی بورس تهران، سهام هر چند اندک بخرید. این نوع سرمایه‌گذاری به دید بلند مدت برای کودکان و نوجوانان بسیار ارزشمند خواهد بود.
برای اینکار پدر یا مادر کودک می‌تواند به عنوان ولی او در سامانه سجام احراز هویت شود. به این منظور مراجعه حضوری به شعب و دفاتر الکترونیک دولت (پیشخوان دولت) ضروری است.