اعتیاد به کار چیست؟ چگونه درمان می‌شود؟

تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا کار می‌کنید؟ در دنیای مدرن داشتن شغل تقریباً برای هر فردی در جامعه ضروری است. ما باید بتوانیم با کمک به رفاه و سلامت جامعه، در پیشرفت اجتماعی که در آن زندگی می‌کنیم نقشی داشته باشیم.
همچنین ما برای داشتن درآمد کار می‌کنیم، اما برای برخی از افراد کار کردن معنای عمیق‌تری دارد. این افراد نه از سر علاقه، بلکه به دلیل وسواسی درونی خود را مجبور به کار کردن می‌بینند.
کار کردن زیاد می‌تواند اثرات منفی زیادی بر زندگی افراد داشته باشند. بنابراین در سال‌های اخیر اصطلاح اعتیاد به کار یا Workaholism توسط روانشناسان استفاده شده است تا توجه افراد را به تأثیرات مضر این وابستگی جلب کند.

اعتیاد به کار چیست؟

واژه اعتیاد به کار (Workaholism) برای توضیح نیاز مبرم به کار کردن استفاده می‌شود. فردی که به کار کردن اعتیاد دارد، از انجام شغل خود احساس مثبتی دریافت می‌کند.
واقعیت این است که حتی تا به امروز، اعتیاد به کار به شکل یک اختلال روان‌شناختی در نظر گرفته می‌شود.

معمولاً جامعه کارآمد بودن افراد را یک ویژگی مثبت برای موفقیت آن‌ها در نظر می‌گیرد.
با این حال اعتیاد به کار کردن می‌تواند به مشکلی جدی تبدیل شود و بر بقیه‌ی جنبه‌های زندگی فرد تأثیر منفی شدیدی بگذارد. مانند هر اعتیاد دیگری، کار کردن زیاد نیز می‌تواند زندگی عادی فرد را دچار اختلال کند.

اعتیاد به کار، مشابه بقیه انواع اعتیاد به دلیل یک درگیری وسواس گونه ادامه پیدا می‌کند و علت آن فقط تلاش فرد برای مفید بودن در جامعه نیست.
در واقع، افرادی که به کار کردن اعتیاد دارند ممکن است از وضعیت خود ناراحت و ناراضی نیز باشند. معمولاً این افراد احساس می‌کنند که کنترلی بر زندگی‌شان ندارند و نمی‌توانند نیازشان به کار کردن را کنترل کنند. این افراد وقت و زمان زیادی را برای انجام شغل‌شان می‌گذرانند و زندگی و روابط خارج از محیط کار را کاملاً حذف می‌کنند.

اعتیاد به کار چه علائمی دارد؟

با وجود اینکه ممکن است تشخیص اعتیاد به کار در افراد مشکل باشد، اما نشانه‌ها و علائمی وجود دارند که می‌توانند اخطاری برای وجود این اختلال باشند:

• مشغله‌ی زیاد، بدون اینکه کارایی فرد افزایش یابد؛
• فکر کردن دائم به اینکه چطور می‌توان وقت بیشتری برای کار کردن در نظر گرفت؛
• کار کردن بیشتر از مقدار زمان موردنیاز؛
• استفاده از دستاوردهای شغلی برای احساس غرور فردی؛
• کار کردن برای کاهش احساس گناه، افسردگی، اضطراب یا ناامیدی؛
• نادیده گرفتن اخطارهای دیگران درباره زیاد کار کردن؛
• ایجاد مشکلات در روابط به دلیل مشغله زیاد؛
• ایجاد مشکلات سلامتی به دلیل کار زیاد؛
• استفاده از کار کردن به عنوان وسیله‌ای برای فرار از احساسات منفی؛
• نیاز به کار کردن بیشتر برای رسیدن به نتیجه موردنظر؛
• تجربه‌ی احساس اضطراب در صورت کار نکردن؛

این علائم شباهت‌های زیادی با انواع دیگر اعتیاد دارند. مخصوصاً اعتیادهای رفتاری که در آن انجام یک عمل خاص برای فرد ارزش زیادی پیدا می‌کند.

سطوح مختلف اعتیاد به کار

سطوح مختلفی از اعتیاد به کار وجود دارد که در هر یک از سطح‌ها، علائم به شکل ویژه‌ای خود را نشان می‌دهند. مانند هر اعتیاد دیگری، اعتیاد به کار نیز در صورتی که در سطح اولیه باشد بهتر درمان خواهد شد.

سطح اولیه:

در این مرحله از اعتیاد به کار، فرد دائم مشغله دارد و بیشتر از توانی که دارد کار قبول می‌کند. او علاوه بر ساعت‌های استاندارد کاری، ساعات دیگر روز را نیز کار می‌کند و نمی‌تواند مرخصی بگیرد.

سطح میانی:

در این مرحله، افراد از ارتباط با دیگران کناره‌گیری می‌کنند. حتی در فضای منزل نیز این افراد دائم با شغلشان مشغولیت ذهنی دارند. نشانه‌های مشکلات فیزیکی نیز ایجاد می‌شوند.
مثلاً فرد به کمبود خواب دچار می‌شود و احتمالاً دائماً احساس خستگی می‌کند. همچنین امکان دارد دچار کاهش یا افزایش شدید وزن شود.

سطح نهایی:

افرادی که در سطح نهایی اعتیاد به کار قرار دارند، دچار مشکلات فیزیکی و علائم جدی هیجانی می‌شوند.
این افراد معمولاً از سردردهای مزمن، فشار خون بالا و مشکلات گوارشی رنج می‌برند. خطر سکته در افراد دچار اعتیاد به کار کردن بیشتر است.

پرسشنامه تشخیص وابستگی و اعتیاد به کار

مقیاس برگن مجموعه‌ای از جملات است که بر اساس پاسخ افراد به آن‌ها می‌توان تشخیص داد که اعتیاد به کار کردن وجود دارد یا نه.
افراد به این جملات در یک مقیاس 5 گزینه‌ای (1=هیچ‌گاه، 2=به‌ندرت، 3=گاهی، 4=اکثر مواقع، 5=همیشه) پاسخ می‌دهند. مواردی که فرد باید رتبه‌بندی کند شامل این جمله‌ها هستند:

1. به این فکر می‌کنید که چطور زمانتان را برای بیشتر کار کردن مدیریت کنید.
2. برای کاهش دادن احساس گناه، افسردگی، ناامیدی یا اضطراب به کار کردن می‌پردازید.
3. از شما خواسته شده است تا مقدار زمان کار کردنتان را کاهش دهید اما شما توجهی نکرده‌اید.
4. بیشتر از زمانی که موظف هستید کار می‌کنید.
5. وقتی نمی‌توانید کار کنید مضطرب می‌شوید.
6. تفریح و ارتباطات را به خاطر کارتان کنار گذاشته‌اید.
7. کار زیاد روی سلامتتان تأثیر منفی گذاشته است.

اگر فرد به بیش از چهار سئول، پاسخ "اکثر اوقات" یا "همیشه" را داده باشد، احتمال ابتلای وی به اعتیاد به کار کردن بسیار زیاد است.
کارلیب به عنوان مرجعی جامع برای استخدام و کار عمل می‌کند. مقاله‌های این وب‌سایت علاوه بر اینکه برای یافتن بهترین و مناسب‌ترین شغل به شما کمک می‌کند، در زمینه موفقیت در کار نیز شما را یاری می‌نمایند.

راه‌های درمان و مقابله با اعتیاد به کار

اعتیاد به کار می‌تواند باعث شود شما نتوانید زندگی رضایت‌بخش و شادی داشته باشید. بنابراین اگر فکر می‌کنید که بیشتر از حالت معمول به شغلتان وابستگی دارید، توصیه‌هایی که در ادامه ارائه می‌دهیم را در نظر داشته باشید.

1. موفقیت را دوباره تعریف کنید؛

به این فکر کنید که موفقیت را چه تعریف می‌کنید. افرادی که به کار کردن اعتیاد دارند معمولاً کمال‌گراهایی هستند که همیشه دوست دارند از بقیه جلوتر باشند.
درست است که دستاوردهای شغلی خوب و ارزشمند هستند، اما افراد برای داشتن زندگی شاد باید هدف داشته باشند و بتوانند بین شغل، وظایف خانوادگی و سلامت روانی و جسمی خودشان تعادل برقرار کنند.

بنابراین نباید ارزشتان را با جایگاه حرفه‌ای و حقوقی که می‌گیرید موردسنجش قرار دهید. بلکه کیفیت روابط و نقشی که در جامعه به عنوان یک شهروند دارید اهمیت زیادی دارد. به یاد داشته باشید که نیازی نیست همیشه بهترین باشید و نباید از خودتان توقعات غیرواقعی داشته باشید بلکه باید تعادل در زندگی را کشف کنید و بدانید چگونه بین زندگی و کار خود تعادل ایجاد کنید.

2. زمان و انرژی‌تان را هدر ندهید؛

به زندگی‌تان نگاه کنید و مشخص نمایید که زمان و انرژی‌تان را برای انجام چه فعالیت‌هایی صرف می‌کنید.
به این فکر کنید که در واقع چه چیزی در زندگی اهمیت دارد. در زندگی‌تان توجه بسیار مهم است. شما به هر چیزی که توجه کنید برای آن انرژی بیشتری خواهید گذاشت.

پس فکر کنید که می‌خواهید توجهتان را روی چه چیزی سرمایه‌گذاری کنید. بسیاری از افرادی که شغل‌های درگیر کننده دارند معمولاً در بیشتر اوقات توجه خود را روی شغلشان می‌گذارند.
مثلاً در حالی که در یک مهمانی خانوادگی حضور دارند به فعالیت‌های روز بعد در محیط کار فکر می‌کنند. این رویکرد باعث می‌شود نتوانند از بقیه‌ی جنبه‌های زندگی لذت ببرند و علاوه بر متعادل کردن سطح توجهتان بر مسائل مختلف زندگی، سعی کنید در لحظه زندگی کنید.

3. نگرش خود را تغییر دهید؛

از بین بردن چرخه‌ی اعتیاد به کار بدون همراهی اطرافیانمان ممکن نیست. به همین دلیل بهتر است به شکل واضح، تغییراتی که قصد دارید در میزان کارتان به وجود بیاورید را برای خانواده، کارفرما و همکارانتان توضیح دهید.
برای مثال می‌توانید به مدیرتان اعلام کنید که بعد از ساعت اداری به ایمیل‌ها و تماس‌های کاری پاسخ نخواهید داد تا بتوانید روی فعالیت‌های دیگر زندگی‌تان متمرکز شوید. با این روش می‌توانید بدون اینکه احساس فشار کنید، روند زندگی‌تان را تغییر دهید.

4. به سلامت خود اهمیت دهید؛

وقتی اولویت‌هایتان را تغییر می‌دهید، حواستان باشد که زمانی را برای رسیدگی به جسم و روانتان اختصاص دهید و به اصطلاح خود مراقبتی را فراموش نکنید.
اگر به اندازه کافی نخوابید، غذای سالم خورید و ورزش نکنید، برای موفقیت توان بدنی کافی نخواهید داشت.
تحقیقات نشان داده‌اند افرادی که به سلامت شخصی خود اهمیت می‌دهند بهتر می‌توانند توجه کنند و انرژی بیشتری دارند.

واقعیت این است که کار کردن زیاد و وسواسی می‌تواند از میزان شادکامی و لذت زندگی‌تان کم کند. گروه کارلیب تنها یک سایت استخدام و کاریابی نیست بلکه با هدف همراهی شما در مسیر رسیدن به موفقیت و کارایی بیشتر تاسیس شده است. برای استفاده از مقالات کمک‌کننده برای زندگی حرفه‌ای و شخصی شادتر، به وب‌سایت www.karlib.com مراجعه کنید.