مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنید.

انسان موجودی است اجتماعی و نیاز به برقراری ارتباط با دیگران دارد. این برقراری ارتباط نیازمند داشتن مهارت‌های ارتباطی است.
فردی که توانایی ارتباط برقرار کردن با دیگران را ندارد با مشکلات متعددی روبرو خواهد بود. چنین شخصی قادر به تامین بسیاری از نیازهای خود نیست. از ابراز احساسات و بیان مشکلات خود عاجز است و دچار مشکلات عدیده‌ای با اطرافیانش است.

مهارت‌‌ های‌ ارتباطی

مهارت ‌های ارتباطی به توانایی فرد در برقراری ارتباط با دیگران اطلاق می‌شود. این مهارت‌ها در همه جنبه‌های ارتباط با دیگران کارآمد است. امروزه بسیاری از مشکلات خانوادگی به این دلیل است که زوجین مهارتهای ارتباطی را به خوبی فرا نگرفته و در نتیجه در زندگی مشترک خود دچار مشکل می‌شوند .

عدم استفاده از این مهارت‌ها در روابط تجاری و کاری، روابط دوستانه و خانوادگی نیز ایجاد مشکل خواهد کرد. بنابراین باید برای پیشرفت شغلی مهارت‌ های خود را بالا ببرید، اما خبر خوب اینکه این مهارت‌ها قابل یادگیری و اکتسابی هستند و افراد می‌توانند با مطالعه، آموزش و تمرین آن‌ها را کسب و در خود تقویت نمایند.

تقویت مهارت‌های ارتباطی

کارشناسان و متخصصان مهارت‌ها را به دو دسته کلی مهارت ‌های کلامی و مهارت ‌های غیرکلامی تقسیم می‌کنند:

1. مهارت‌‌های کلامی

مشخص است که مهارت‌های کلامی همان توانایی درست سخن گفتن و بیان دقیق منظور و مشکلات است. وقتی که فرد نتواند نیازها، مشکلات و خواسته‌های خود را به صورت واضح و روشن از طریق کلام به دیگران منتقل نماید، بدیهی است که نباید انتظار داشته باشد افراد مشکلات او را بدانند و به او در برطرف کردن آن‌ها کمک کنند.

در زیر مجموعه مهارت‌های کلامی دسته دیگری وجود دارد که به آن مهارتهای ارتباطی فرا کلامی گفته می‌شود که شامل:
لحن گفتار، سرعت صحبت کردن، ادا کردن صحیح کلمات، بلندی یا کوتاهی صدا، انعکاس احساسات در کلام و مسائل این چنینی که به گفتار و کلام مربوط می‌شوند، می‌گردد.

اهمیت مهارت‌‌های ارتباطی کلامی

مهارت‌های ارتباطی کلامی به خودی خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند، اما این اهمیت زمانی دوچندان می‌شود که طرف مقابل تصویری از شما را نمی‌بیند و فقط صدا و کلام شما را می‌شنود.
مثلاً در کسب و کارها افرادی که مسئول ارتباط تلفنی با مشتریان هستند و یا فروش محصولات را به صورت تلفنی انجام می‌دهند می‌بایست مهارت‌های ارتباطی کلامی را به صورت کامل بیاموزند تا بتوانند تاثیر مثبتی بر روی طرف مقابل گذاشته و وظیفه خود را به نحو احسن انجام دهند.

برای اینکه اهمیت مهارت‌های ارتباطی کلامی را بهتر درک کنیم به بررسی یکی از تمرین‌هایی که در سازمان‌ها به افرادی که وظایف خود را به صورت تلفنی انجام می‌دهند، داده می‌شود می‌پردازیم.
معمولاً به این افراد گفته می‌شود که یک جمله واحد را یک بار با اخم و یکبار با لبخند بیان کنند و در هر دو بار صدای خود را ضبط کند. پس از گوش دادن به صدا افراد متوجه تفاوت انرژی به صورت محسوس در این دو گفتار می‌شوند.

منظور از این مثال این بود که ما بدانیم کوچکترین مسائل در لحن و گفتار ما اثر داشته و این موضوع ارتباط مستقیمی با تاثیر بر روی طرف مقابل دارد.
پس واضح است که برای این که بتوانیم ارتباط کلامی خوبی با افراد برقرار کنیم باید بر روی تقویت مهارت‌ های کلامی خود کار کرده و با تمرین و ممارست آنها را بهبود بخشیم تا به هنگام صحبت کردن با دیگران بتوانیم اثر مثبتی بر روی آن‌ها گذاشته و منظور خود را به صورت واضح و کامل برسانیم.

حقیقت این است که در عصر ارتباطات کسی که بر روی اکتساب مهارت‌های ارتباطی کار نکند و زمان کافی را برای این امر اختصاص ندهد در کلیه روابط خود اعم از روابط کاری، خانوادگی و... به مشکل برخورده و نمی‌تواند آنطور که باید و شاید با دیگران ارتباط برقرار کند.

2. مهارت‌‌های غیر کلامی

همانطور که پیشتر گفته شد نوعی دیگر از مهارت‌ها، در دسته مهارت‌های ارتباطی غیر کلامی قرار می‌گیرند که شامل نگاه کردن به طرف مقابل و تماس چشمی، حالات بدن، گوش دادن فعال، حالات صورت و بیان احساسات با آن و تماس چشمی می‌شود.

الف: تماس چشمی

تصور کنید در حال ارتباط کلامی و صحبت کردن با فردی هستید که او در هنگام صحبت اصلا به شما نگاه نمی‌کند و چشمانش به سمت دیگری خیره شده است. چه احساسی به شما دست می‌دهد؟ مسلما فکر می‌کنید که آن شخص حواسش به شما نیست و یا اینکه اهمیتی برای او ندارید
گاهی شخصی که به چشمان طرف مقابل نگاه نمی‌کند، این موضوع را به ذهن او متبادر می‌کند که می‌خواهد حقیقی را از او پنهان کند و یا به او دروغ بگوید.
پس برای جلوگیری از چنین ذهنیتی در طرف مقابل، همیشه سعی کنید که تماس چشمی خود را با او حفظ نمایید چرا که این کار یکی از مهارتهای ارتباطی موثر است که به شما در برقراری ارتباط کمک خواهد کرد .

ب: حالات بدن (زبان بدن)

در ارتباط با دیگران حالات بدن چندان پر اهمیت و تاثیر گذار است که از آن به عنوان یک زبان مستقل به نام زبان بدن نام می‌برند.
وقتی با شخصی در حال صحبت هستید، طرف مقابل به صورت ناخودآگاه به همان‌ اندازه که تحت تاثیر کلام شما قرار می‌گیرد (و یا حتی بیشتر از آن) به حالات بدن شما توجه کرده و تحت تاثیر آن خواهد بود .

تصور کنید که شخص مقابل شما در حال بیان این مطلب است که علاقه خاصی به شما دارد، اما در همین حال که این جملات را بیان می‌کند مشت‌های خود را گره کرده و آن‌ها را به هم می‌فشارد.!
در چنین حالتی فارغ از اینکه او چه کلماتی را بیان می‌کند این مطلب به شما منتقل می‌شود که او نه تنها علاقه‌ای به شما ندارد، بلکه به شدت از شما عصبانی است و یا حتی از شما نفرت دارد.! یادگرفتن این نوع از مهارت‌های ارتباطی به شما کمک می‌کند تا در ارتباطات خود موفق‌تر عمل کنید.

پ: گوش دادن فعال (شنونده فعال)

وقتی شخصی با شما صحبت می‌کند با دقت به او گوش دهید و پس از هر چند جمله‌ای که بیان می‌کند با حرکت سر و یا گفتن کلماتی مانند بله، درست است و... حرف‌های او را تایید کنید و با این حرکت به او بگویید که حواستان کاملا با اوست و به گفته‌هایش توجه می‌کنید.

ت: حالات صورت

یکی دیگر  مهارت‌های غیر کلامی، حالات صورت و بیان احساسات به وسیله آن است. گاهی یک لبخند زدن به موقع و یا یک نگاه محبت آمیز می‌تواند جایگزین چندین جمله شود و معنای دقیق‌تر و ملموس تری را به طرف مقابل القا نماید.
همان شخصی را که در حال بیان جملات زیبا و احساسی به شما بود را به خاطر بیاورید. این بار او را تصور کنید که در حال بیان این جملات ابروهایش را درهم کشیده است. باز هم نتیجه مشخص است و شما بدون توجه به کلمات او از حالت چهره‌اش خشم و نفرت را دریافت خواهید کرد.

3. مهارت نوشتاری

مهارت نوشتاری یکی دیگر از انواع مهارت‌ های ارتباطی غیر کلامی محسوب می‌شود. شخصی که می‌خواهد ارتباط خوب و موثری با دیگران برقرار کند می‌بایست انواع مهارت‌ها از جمله مهارت ارتباط نوشتاری را در خود تقویت نماید.
امروزه مخصوصاً در عصر ارتباطات و در فضای کسب و کار می‌بینیم افرادی که از مهارت نوشتاری بهره مانده‌اند نمی‌توانند ارتباط خوبی را با اطرافیان و همکاران برقرار نمایند که این امر در موارد بسیار زیادی باعث شکست و عدم پیشرفت آنان می‌شود.
اگر فرد روی مهارت نوشتاری خود تمرکز کرده و در تقویت آن بکوشد به راحتی می‌تواند آن را بهبود بخشیده و با استفاده از این مهارت ارتباطی مهم از هدر رفتن فرصت‌ها جلوگیری کند.

با کسب مهارت‌های ارتباطی، روابط کاری و شخصی خود را مستحکم سازید.

در پایان بار دیگر تاکید می‌کنیم که انواع مهارتهای ارتباطی، اکتسابی و قابل یادگیری هستند و انسان می‌تواند با مطالعه، آموزش، تمرین و تکرار این مهارت‌ها را به خوبی بیاموزد و با استفاده از آن‌ها اقدام به ترمیم روابط خود با اطرافیان نماید و دنیای زیباتر و آرامتری برای خود و دیگران بسازد.

برخی می‌گویند که ما در ارتباط برقرار کردن با دیگران بی استعداد هستیم و کم کاری خود را با بی استعدادی اشتباه می‌گیرند. باید بگوییم که به هیچ عنوان این چنین نیست.
زیرا همانطور که گفته شد همه انسان‌ها به دلیل اجتماعی بودن ذاتی دارای استعداد برقرار کردن ارتباط با دیگران هستند و چیزی که نیاز است تنها آموزش دیدن و تمرین است. ما نمی‌توانیم بدون ارتباط با دیگران زندگی کنیم و ناگزیر از ارتباط هستیم پس چه بهتر که با کسب مهارتهای ارتباطی این رابطه را لذت بخش و موثر کنیم.